Thế kỷ XVI là thời kỳ đầy biến động của Giáo hội, khi phong trào Cải cách Tin Lành bùng nổ và Công đồng Trentô được triệu tập để canh tân đời sống đức tin. Chính trong bối cảnh ấy, Thánh Têrêsa Avila xuất hiện như một ngọn lửa thánh thiện, chiếu sáng bằng đời sống cầu nguyện, chiêm niệm và tinh thần cải cách mạnh mẽ.
Thánh nữ vốn là một người phụ nữ thông minh, duyên dáng và có tài năng thiên phú. Dù cha bà phản đối, bà vẫn quyết tâm dấn thân vào Dòng Kín Cát Minh. Bà vừa có tâm hồn chiêm niệm sâu sắc, vừa có tinh thần hoạt động can trường; vừa khôn ngoan thực tế, vừa thấm nhuần kinh nghiệm thần bí. Cuộc đời bà là một bí ẩn của những nghịch lý – như chính đời sống của Chúa Giêsu mà bà hằng noi theo.
Thánh Têrêsa là người phụ nữ của cầu nguyện, kỷ luật và lòng trắc ẩn. Dù bị hiểu lầm, bị chống đối và phải chịu đau khổ vì công cuộc cải tổ Dòng Kín, bà vẫn kiên định, trung thành và đầy lòng cậy trông nơi Thiên Chúa. Bà luôn nỗ lực canh tân bản thân, hướng dẫn chị em sống đúng tinh thần luật dòng và trung thành với ơn gọi chiêm niệm.
Năm 1970, Đức Giáo hoàng Phaolô VI đã tôn phong Thánh Têrêsa Avila làm Tiến sĩ Hội Thánh, cùng với Thánh Catarina Siena – hai người phụ nữ đầu tiên được ban tước hiệu cao quý này trong lịch sử Giáo hội.