Thánh Inhaxiô Loyola (1491–1556)

Đấng sáng lập Dòng Tên – Người khai mở hành trình “Luyện tập Tâm linh”

Thánh Inhaxiô Loyola là vị sáng lập Dòng Tên (Dòng Chúa Giêsu). Trước khi trở nên vị thánh của Giáo hội, ngài từng là một quân nhân dũng cảm. Trong một trận chiến, ngài bị thương nặng ở chân do đạn pháo. Khi nằm điều trị, không có sách gì ngoài các cuốn nói về cuộc đời Chúa Giêsu và hạnh các thánh, Inhaxiô đọc cho qua thời gian — nhưng chính những trang sách ấy đã làm thay đổi cuộc đời ngài.

Sau một thị kiến thấy Đức Mẹ, ngài quyết định hành hương đến đền Đức Mẹ Montserrat (gần Barcelona), rồi sống gần một năm tại Manresa. Tại đây, trong những giờ dài cầu nguyện trong hang đá, ngài dần nhận ra con đường Thiên Chúa muốn dành cho mình. Trải qua thời gian dài khủng hoảng nội tâm, cuối cùng ngài tìm lại được bình an và bắt đầu viết nên tác phẩm “Luyện tập Tâm linh” (Spiritual Exercises) – một kiệt tác thiêng liêng có ảnh hưởng sâu rộng đến nay.

Suốt 11 năm sau, Thánh Inhaxiô miệt mài học hành ở nhiều trường đại học châu Âu, dù gặp nhiều khó khăn và từng hai lần bị nghi ngờ, thậm chí bị giam giữ ngắn ngày.

Năm 1534, ở tuổi 43, cùng với sáu người bạn (trong đó có Thánh Phanxicô Xaviê), ngài khấn sống khó nghèo, khiết tịnh và quyết tâm đến Thánh Địa. Bốn năm sau, Dòng Tên chính thức được Đức Giáo hoàng Phaolô III phê chuẩn, và Thánh Inhaxiô được bầu làm Bề trên Tổng quyền đầu tiên. Ngài cũng sáng lập Trường Đại học Rôma, nền tảng cho nhiều đại học Công giáo khác sau này.

Thánh Inhaxiô là một nhà thần bí sâu sắc, tập trung đời sống thiêng liêng nơi các nền tảng của đức tin: Chúa Ba Ngôi, Đức Kitô và Thánh Thể. Câu châm ngôn nổi tiếng của Dòng Tên, “Ad majorem Dei gloriam” – Vì vinh quang Thiên Chúa hơn,” chính là tinh thần xuyên suốt trong cuộc đời ngài.

Theo quan niệm của ngài, vâng phục là nhân đức nền tảng giúp tu sĩ nên trọn lành và sẵn sàng lên đường. Vì thế, ngoài ba lời khấn truyền thống, Dòng Tên còn có lời khấn thứ tư: sẵn sàng đến bất cứ nơi nào Đức Giáo hoàng sai đi, để cứu các linh hồn.