(6 tháng đầu triều Giáo hoàng)
1. Mẫu hình Giáo hội mới: Hiệp thông và truyền giáo
Từ lời chào đầu tiên sau khi được bầu (8/5/2025) đến bài giảng khai mạc triều đại (18/5/2025), Đức Thánh Cha Lêô XIV đề xuất một mẫu hình Giáo hội mang tính truyền giáo, xây dựng hiệp thông và đối thoại, không dựa vào quyền lực, mà trở nên men khiêm hạ giữa thế giới.
“Chúng ta cần cùng nhau tìm cách trở thành một Giáo hội truyền giáo, xây dựng những nhịp cầu, luôn mở rộng để đón tiếp.”
Ngài kêu gọi một Giáo hội của sự hiệp nhất, trở thành dấu chỉ hòa giải giữa một thế giới bị chia rẽ bởi chiến tranh, hận thù và sợ hãi.
2. Trọng tâm sứ mạng: Trở nên bé nhỏ để Đức Kitô được nhận biết
Ngay trong Thánh lễ đầu tiên với Hồng y đoàn, ngài khẳng định:
“Phải bước sang một bên để Đức Kitô được ở lại, phải trở nên nhỏ bé để Người được biết đến.”
Ngài nhấn mạnh sự tự hạ và yêu thương là con đường duy nhất giúp Giáo hội trở thành chứng nhân của Tin Mừng.
Sứ mạng này chỉ có thể thực hiện được khi người Kitô hữu biết mình được yêu vô điều kiện, và chính từ kinh nghiệm ấy mà dấn thân phục vụ.
3. Đức tin sống động: Hiệp nhất trong đa dạng
Đức Thánh Cha mời gọi canh tân đức tin, vượt khỏi thói quen và hình thức:
“Đức tin chân thực không xét đoán, không khiến chúng ta cảm thấy hoàn hảo, nhưng thôi thúc chúng ta dấn thân sống điều thiện và dám liều mạng vì yêu thương.”
Ngài cảnh báo về một đức tin “nghi thức hóa”, và nhấn mạnh hiệp nhất trong đa dạng – nền tảng cho việc truyền giáo và tái sinh cộng đoàn.
4. Làm chứng cho hòa bình và bất bạo động
Hòa bình là điểm nhấn liên tục trong huấn quyền của ngài.
Đức Lêô XIV kêu gọi Giáo hội chống lại mọi hình thức tái vũ trang, phản đối tin giả và tuyên truyền chiến tranh, đồng thời cổ võ nền văn hóa bất bạo động:
“Không ai có thể chết vì tin giả.”
“Chúng ta phải giải giới con tim, vì nếu không có hòa bình nội tâm, chúng ta không thể đem hòa bình cho người khác.”
Ngài khẳng định hòa bình không thể có nếu thiếu tự do tôn giáo, tư tưởng và tôn trọng nhân phẩm.
5. Ưu tiên cho người nghèo – trung tâm của Tin Mừng
Trong Tông huấn đầu tiên Dilexi te (9/10/2025), Đức Thánh Cha nêu rõ:
“Giúp đỡ người đau khổ không chỉ là một cử chỉ bác ái, mà là một mạc khải. Tiếp xúc với người bé mọn là cách gặp gỡ Thiên Chúa.”
Ngài phê phán “sự khôn ngoan của thế gian” đang thay thế Tin Mừng, kêu gọi Giáo hội can đảm bênh vực người rốt hết, và coi công lý xã hội là phần thiết yếu của đức tin.
6. Người di dân – anh chị em của chúng ta
Ngài nói mạnh mẽ về phẩm giá và quyền được bảo vệ của người di dân:
“Không thể và không được để những ánh mắt đầy sợ hãi ấy gặp phải sự lạnh lùng thờ ơ.”
Đức Lêô XIV khẳng định bảo vệ biên giới phải đi kèm nghĩa vụ đạo đức đón nhận người tị nạn.
Bất kỳ chính sách nào “coi con người như rác rưởi” đều đi ngược lại Tin Mừng.
7. Hoán cải để chăm sóc Thụ tạo
Tiếp nối tinh thần Laudato si’, Đức Thánh Cha nhấn mạnh hoán cải sinh thái không chỉ là vấn đề môi trường, mà là vấn đề thiêng liêng:
“Chúng ta cần tự hỏi: liệu chính chúng ta đã hoán cải hay chưa?”
Ngài xem việc bảo vệ ngôi nhà chung là hành vi đức tin và trách nhiệm liên thế hệ.
✨ Kết luận
Trong sáu tháng đầu triều đại, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã phác họa một lộ trình mục vụ rõ ràng:
-
Một Giáo hội nghèo, hiệp nhất, và truyền giáo;
-
Rao giảng bằng chứng tá yêu thương, không bằng quyền lực;
-
Hòa bình, công lý và lòng thương xót là trọng tâm của sứ mạng.
“Chỉ có tình yêu mới xứng đáng với đức tin.” – Đức Thánh Cha Lêô XIV