Sau khi cử hành thánh lễ mừng Chúa Giêsu Kitô, Vua vũ trụ, bên trong Đền thờ thánh Phêrô, sáng Chúa nhật 22/11/2020, vào lúc 12 giờ trưa, như thường lệ, Đức Thánh cha Phanxicô đã xuất hiện tại cửa sổ phòng làm việc, nơi căn hộ Giáo hoàng ở lầu ba dinh Tông tòa, nhìn xuống Quảng trường thánh Phêrô, để đọc kinh Truyền tin với hơn 500 tín hữu tụ tập tại đây.
Huấn dụ của Đức Thánh cha
Trong bài huấn dụ ngắn trước khi đọc kinh, Đức Thánh cha diễn giải ý nghĩa của Lễ Chúa Kitô vua, qua dụ ngôn cuộc phán xét chung.
Mở đầu bài huấn dụ, Đức Thánh cha nói:
“Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
“Hôm nay, chúng ta mừng lễ trọng Chúa Giêsu Kitô, Vua Vũ Trụ, và với lễ này năm phụng vụ kết thúc, với đại dụ ngôn trong đó có biểu lộ mầu nhiệm Chúa Kitô. Ngài là Alpha và Omega, khởi đầu và kết thúc lịch sử; và phụng vụ hôm nay qui trọng tâm vào “Omega” nghĩa là mục tiêu sau hết. Ta hiểu được ý nghĩa lịch sử khi để ý tới tột đỉnh của nó: sự kết thúc cũng là mục đích. Và chính là điều mà thánh Matthêu làm trong Tin mừng Chúa nhật hôm nay (25,31-46), khi trình bày diễn văn của Chúa Giêsu về cuộc phán xét chung, kết thúc cuộc sống trần thế của Ngài: Ngài là vị mà con người sắp lên án, trong thực tế Ngài là vị thẩm phán tối cao. Qua cái chết và phục sinh, Chúa Giêsu tỏ mình ra là Chúa Tể của lịch sử, là Vua vũ trụ, là Thẩm phán của mọi người. Nhưng điều nghịch lý Kitô là vị Thẩm Phán ấy không mặc vương bào gây khiếp sợ, nhưng là một vị mục tử đầy dịu dàng và thương xót.
Ý nghĩa dụ ngôn phán xét chung
Đức Thánh cha giải thích rằng: “Thực vậy, Chúa Giêsu trong dụ ngôn về cuộc phán xét chung, dùng hình ảnh người mục tử, gợi lại những lời ngôn sứ Ezechiel, vị đã nói về sự can thiệp của Thiên Chúa để bênh đỡ dân, chống lại những người chăn dắt xấu xa của dân Israel (Xc 34m1-10). Những kẻ này tàn ác và bóc lột, thích chăm sóc bản thân hơn là đoàn chiên; vì thế chính Thiên Chúa đã hứa đích thân chăm sóc đoàn chiên của Ngài, bảo vệ đoàn chiên chống lại những bất công và lạm quyền. Lời hứa này của Thiên Chúa với dân được thể hiện hoàn toàn nơi Chúa Giêsu Kitô, khi Ngài đã nói về mình: Thầy là mục tử nhân lành” (Ga 10,11.14).
Chúa Giêsu tự đồng hóa với người nghèo hèn
Trong trang Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu tự đồng hóa không những với vị Vua-Mục Tử, nhưng cả với những con chiên lạc, nghĩa là những anh chị em bé nhỏ và túng thiếu nhất. Và Ngài cho thấy tiêu chuẩn phán xét: sự phán xét này sẽ được đưa ra, dựa trên căn bản tình yêu cụ thể được thực hiện hay chối bỏ không dành cho những người bé nhỏ nghèo hèn ấy, vì chính Chúa là vị thẩm phán, hiện diện nơi mỗi người ấy. Chúa Giêsu nói: “Thực Ta bảo thực, tất cả những gì các con đã làm (hay không làm) cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, chính là các con làm cho Ta, hay không làm cho Ta” (vv. 40.45). Chúng ta sẽ bị phán xét về tình yêu. Không phải về tình cảm, không phải vậy, chúng ta sẽ bị phán xét về công việc, về sự cảm thương làm cho ta gần gũi và giúp đỡ ân cần.
Tiêu chuẩn phán xét của Chúa
Vì thế, khi tận thế, Chúa sẽ kiểm điểm đoàn chiên, và Ngài sẽ làm điều đó không phải từ phía người mục tử, nhưng cả từ phía đoàn chiên, mà Ngài đồng hóa với chúng. Chúa sẽ hỏi chúng ta: “Phải chăng con cũng đã là mục tử phần nào với Ta?”, đó là câu hỏi mà Tin mừng đã đặt trong tâm hồn chúng ta hôm nay, như tiêu chuẩn phán xét. “Khi mà Ta gặp khó khăn, con đã có thể dành một chút thời gian để săn sóc Ta hay không? Nhờ ơn thánh của Ta, con có ra khỏi mình một chút để đón tiếp Ta đang cần hay không? Tâm hồn con, có cảm thương trước những vết thương, nỗi cô đơn và sầu muộn của Ta hay không?” Vị Vua vũ trụ sẽ duyệt xét chúng ta như thế, Ngài là Đấng đến để cứu vớt chúng ta, đã trở thành chiên con.
Và Đức Thánh cha kết luận rằng: “Chúng ta hãy cầu xin Đức Trinh Nữ Maria dạy chúng ta hiển trị trong sự phục vụ. Đức Mẹ, được đưa lên trời, đã nhận lãnh từ Con của Mẹ triều thiên, vì Mẹ đã trung thành theo Chúa trên con đường tình thương. Chúng ta hãy học từ nơi Mẹ, ngay từ bây giờ, bước vào trong Nước Chúa. qua cánh cửa phục vụ khiêm tốn và quảng đại.”
Chào thăm và kêu gọi
Sau khi đọc kinh Truyền tin và ban phép lành Tòa Thánh cho các tín hữu, Đức Thánh cha gửi lời chào thăm và liên đới với dân chúng tại hai miền Campania và Basilicata, ở miền nam Italia bị động đất dữ dội cách đây 40 năm, nhưng các vết thương vẫn chưa lành.
Trận động đất trong 90 giây đồng hồ, ngày 23/11 năm 1980 ở độ 6,9 theo thước Richter, với trung tâm tại Irpinia làm cho 3.000 người chết, hơn 8.000 người bị thương và 300.000 người không còn gia cư.
Đức Thánh cha nói: “40 năm đã trôi qua. Biến cố thê thảm này, với những vết thương chưa lành, đã nêu bật lòng quảng đại và liên đới của nhân dân Italia. Bằng chứng là bao nhiêu sự kết nghĩa giữa các làng bị động đất với các làng ở miền bắc và trung Italia, các mối liên kết ấy vẫn còn. Những sáng kiến này đã giúp đỡ hành trình tái thiết, nhất là tình thân hữu giữa các cộng đoàn tại bán đảo Ý này.
Kế đó, Đức Thánh cha chào thăm tất cả các tín hữu, người Roma cũng như khách hành hương từ nhiều nước. Ngài đặc biệt nhắc đến những gia đình cơ cực hơn trong kỳ đại dịch này, nhiều gia đình gặp khó khăn vì thất nghiệp hoặc không tìm được việc làm, mà có một, hai con phải nuôi dưỡng…
Sau cùng, Đức Thánh cha cầu chúc mọi người ngày Chúa nhật an lành và xin mọi người đừng quên cầu nguyện cho ngài.