Trả lời cho câu hỏi Đức Thánh Cha chờ đợi điều gì nơi các phó tế của Roma, trước hết Đức Thánh Cha suy tư về thừa tác vụ phó tế.
Chức phó tế giúp vượt qua não trạng giáo sĩ trị
Nhắc lại Hiến chế “Ánh sáng muôn dân” của Công đồng Vatican I, trong đó xác định phó tế là những người đã được đặt tay “không phải để lãnh nhận chức vụ linh mục, nhưng là để phục vụ” (số 29), Đức Thánh Cha nhận định rằng tính đặc trưng của chức phó tế là phục vụ. Điều này giúp vượt qua tệ nạn giáo sĩ trị, là thứ đặt một “tầng lớp” linh mục trên Dân Chúa. Và các phó tế, “chính khi dấn thân phục vụ Dân Chúa, họ nhắc rằng trong thân mình Giáo hội không ai có thể đặt mình cao hơn người khác”.
“Nhà thờ phó tế’
Điểm thứ hai Đức Thánh Cha suy tư đó là các phó tế đảm nhiệm các công việc của linh mục khi số linh mục giảm sút. Ngài khẳng định rằng dù điều này quan trọng nhưng nó không tạo nên bản chất cụ thể của phó tế. Đức Thánh Cha đề cao việc giáo phận Roma thành lập “nhà thờ phó tế”, trao cho một phó tế, theo truyền thống cổ xưa, là nơi các phó tế thực hiện công việc vì toàn thể cộng đoàn, đặc biệt vì những người “rốt cùng”, để không ai trong họ bị thiếu thốn (Cv 4,34).
Phó tế không phải là “các linh mục nửa vời”, “những người giúp lễ hạng sang”
Từ đó Đức Thánh Cha nhắc các phó tế rằng họ không phải là “các linh mục nửa vời”, không phải là “những người giúp lễ hạng sang”, “nhưng là những tôi tớ làm việc chăm chỉ để không ai bị loại trừ và tình yêu của Chúa được chạm đến đời sống của mọi người một cách cụ thể.” Linh đạo của phó tế, theo Đức Thánh Cha, là sẵn sàng nội tâm, nghĩa là tấm lòng sẵn sàng thưa vâng, ngoan ngoãn, không để cuộc sống xoay quanh chương trình của mình; và cởi mở bên ngoài, nghĩa là hướng mắt về mọi người, đặc biệt những người bị loại ra bên ngoài và những người bị loại trừ.
Chân dung một phó tế
Đức Thánh Cha còn đưa ra ba lời khuyên dành cho các phó tế của Roma. Trước hết là hãy khiêm nhường, làm mọi việc cách âm thầm. Thứ hai, là những người chồng và người cha tốt. Hãy làm mọi việc cách vui vẻ, đừng ca thán; điều này là chứng tá có giá trị hơn rất nhiều lời giảng. Và cuối cùng, hãy là những người lính canh, giúp cộng đoàn nhận ra Chúa Giê-su nơi người nghèo và người xa lạ khi qua những người này Chúa đến gõ cửa nhà chúng ta. (CSR_4478_2021)