Đức Thánh cha Phanxicô đề cao tấm gương của nhà ngoại giao người Bồ, ông Aristides de Sousa Mendes (1885-1954), đã theo tiếng lương tâm, cứu vớt hàng ngàn người Do thái trong thời thế chiến thứ II. Ngài mời gọi các tín hữu hãy sống với lương tâm ngay thẳng.
Ngỏ lời với các tín hữu vào cuối buổi tiếp kiến chung trực tuyến, sáng hôm 17/6/2020, tại Vatican, Đức Thánh cha nhắc nhở mọi người rằng:
“Hôm nay là ngày lương tâm”, lấy hứng từ chứng tá của nhà ngoại giao người Bồ Đào Nha Aristides de Sousa Mendes (1885-1954). Cách đây khoảng 80 năm, ông đã quyết định theo tiếng nói lương tâm và cứu vớt sinh mạng của hàng người Do thái và những người khác bị bách hại. Ước gì tự do lương tâm luôn được tôn trọng ở mọi nơi và ước gì mỗi Kitô hữu có thể nêu gương lời nói đi đôi với việc làm, với một lương tâm ngay thẳng được Lời Chúa soi sáng”.
Ông Aristides de Sousa Mendes sinh năm 1885 và trong thời thế chiến thứ II, ông làm Tổng lãnh sự của Bồ Đào Nha ở thành phố Bordeaux, miền nam Pháp. Bất chấp lệnh của chế độ độc tài Antonio de Oliveira Salazar, ông đã cấp thị thực và hộ chiếu cho rất nhiều người Do thái và những người trốn chạy chế độ Đức Quốc xã. Ông bị chế độ Salazar trừng phạt, giảm lương và buộc phải về hưu. Ông qua đời năm 1954, thọ 69 tuổi. Ông được viện Yad Vashem của Do thái công nhận là “Người công chính nơi các dân nước”, hồi năm 1966.
Ngày 09/6/2020 vừa qua, Quốc hội Bồ Đào Nha đã chính thức nhìn nhận ông Sousa Mendes và quyết định dựng một tượng đài trong Viện các vĩ nhân quốc gia mang tên ông.
G. Trần Đức Anh, O.P. (Sala Stampa 17-6-2020)
