TIN GIÁO HỘI VIỆT NAM
Caritas Việt Nam: Hội Nghị Thường Niên Năm 2019
Từ ngày 22-24/10/2019, Uỷ Ban Bác Ái Xã Hội (UB. BAXH) – Caritas Việt Nam trực thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam tổ chức Hội Nghị Thường Niên 2019 tại Toà Giám Mục Nha Trang với chủ đề: “Liên Đới Trong Cầu Nguyện Và Phục Vụ”.
Tháng Mười hằng năm, gia đình Caritas Việt Nam gồm Đức Giám Mục Tôma Vũ Đình Hiệu, Chủ tịch Uỷ ban Bác ái Xã hội – Caritas Việt Nam, Hội Đồng Quản Trị, Quý Cha Giám đốc và phó Giám đốc Caritas 27 Giáo phận và nhân viên Caritas lại có dịp qui tụ bên nhau, để gặp gỡ, chia sẻ, đưa ra những hoạch định cho tương lai và trau dồi kỹ năng phục vụ bác ái.
Đây cũng là dịp cho các thành viên Caritas nhìn lại những hoạt động của mình qua một năm với những người có hoàn cảnh khó khăn trong xã hội; từ đó mỗi thành viên rút ra được những bài học quý giá trong việc liên đới để phục vụ. Như lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô: “là những Kitô hữu chúng ta không thể thờ ơ và vô cảm trước những thảm kịch của sự nghèo đói, quả tim của chúng ta không được chai sạn trước sự khốn khổ của con người. Chúng ta phải làm việc bác ái với lòng quảng đại nhưng không và khiêm nhường. Bác ái còn là đức tính cao quý nhất để hướng đến” .
Ngày thứ nhất
Vào lúc 8g00 ngày 22 tháng 10 năm 2019, Hội nghị đã bắt đầu chuyên đề tập huấn: “Kỹ Năng Lãnh Đạo Theo Tinh Thần Kitô Giáo” do tiến sĩ Giuse Phạm Cao Quang chia sẻ. Trong bất cứ một tổ chức hay cơ cấu nào cũng cần phải có người lãnh đạo. Lãnh đạo tìm kiếm sự tham gia tự nguyện từ cấp dưới nhằm đạt mục đích của tổ chức. Là những thành viên Caritas, mỗi người còn mang trong mình tinh thần lãnh đạo Kitô giáo. Như thế việc lãnh đạo không chỉ đơn thuần dùng mọi thủ thuật, kỹ năng để đạt được mục đích của mình cho bằng một tinh thần trách nhiệm, yêu thương và phục vụ được xuất phát từ trái tim của mình, và bằng một tinh thần hiệp nhất kết nối mọi người vì thiện ích chung. Đức Giêsu là Chúa và là Thầy của các nhà lãnh đạo. Ngài là chủ chiên, biết từng con chiên và dẫn dắt đàn chiên đi theo mình. “Con chiên Ta thì nghe tiếng Ta; Ta biết chúng và chúng theo Ta” (Ga 10, 27).
Giảng viên đã làm rõ vai trò giữa nhà lãnh đạo và người quản lý. Nhà lãnh đạo là người cần có những chức năng như: tầm nhìn, biết kêu gọi, trao quyền và truyền cảm hứng cho người cấp dưới của mình. Còn người quản lý cần có những chức năng như biết lập kế hoạch, tổ chức, thực hiện và kiểm soát công việc. Đặc biệt, tinh thần lãnh đạo theo mô hình KNOW nghĩa là “BIẾT” được trình bày và phân tích kỹ trong buổi tập huấn sáng nay. Từ “K.N.O.W.” trong tiếng Anh được triển khai bằng các từ như: Kings (những điểm mạnh của một người), Needs (những nhu cầu), Oppositions (những quan điểm trái chiều) và Wounds (những tổn thương). Đây là những yếu tố mà nhà lãnh đạo cần phải biết về người cấp dưới của mình. Người lãnh đạo là người biết khơi lên những điểm mạnh và phát triển những ưu điểm của người cấp dưới, đồng thời biết nhận ra những nhu cầu của cấp dưới của mình để có thể hiểu, cảm thông và đáp ứng cho họ. Người lãnh đạo cũng là người biết lắng nghe những ý kiến trái chiều của người cấp dưới, biết tôn trọng ý kiến và làm cho họ cảm thấy như đang thực hiện ý kiến của mình và là người biết được những hoàn cảnh, những vết thương của người cấp dưới để có thể chữa lành họ.
Với kiến thức và lối trình bày sư phạm, giảng viên đã làm cho buổi tập huấn trở nên sinh động.
Buổi chiều các đại biểu tiếp tục đào sâu về đề tài bằng việc thảo luận nhóm nhằm củng cố kiến thức và rút ra những bài học. Những chia sẻ quý báu và phong phú được rút ra từ kinh nghiệm với vai trò lãnh đạo Giám đốc Caritas hay của vị mục tử, từ những gương sáng và đặc biệt nơi Chúa Giêsu, Người Mục Tử Nhân Lành, hiến mạng sống mình vì đoàn chiên, là Đấng hiền lành và khiêm nhường… đã được các đại biểu chia sẻ cụ thể và nêu ra trong giờ thảo luận.
Sau phần trình bày theo nhóm và đúc kết của Cha Giám đốc Caritas Việt Nam, Hội nghị đã khép lại ngày thứ nhất vào lúc 17g00.
Ngày thứ hai
Không khí trong ngày thứ hai tại khuôn viên Tòa Giám Mục (TGM) Nha Trang trở nên nhộn nhịp và ấm cúng, vì sự thân thiện và có mặt đông đủ của các thành viên Caritas và các vị khách mời của Hội nghị. Sau giờ điểm tâm sáng là phần thánh lễ Khai mạc Hội nghị do Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu chủ tế.
Chia sẻ của Đức cha trong bài giảng về đoạn Tin Mừng theo Thánh Matthêu chương 25 – cuộc Phán Xét Cuối Cùng là Chúa Giêsu chẳng quan tâm đến việc chúng ta thành công hay không, chúng ta có bao nhiêu của cải, nhà lầu xe hơi… nhưng Ngài phán xét chúng ta dựa trên công việc bác ái chúng ta đã làm hay còn thiếu sót với những người nghèo khó. Chỉ khi chúng ta quan tâm phục vụ, đón tiếp những người nghèo khổ, chúng ta mới được Chúa chúc phúc và ban thưởng xứng đáng.
Thánh Lễ Khai mạc Hội Nghị Thường Niên Năm 2019 là để xin ơn Chúa Thánh Thần tuôn đổ tình yêu của Ngài xuống trên những ngày Hội nghị và xin ơn biến đổi những thành viên Caritas để luôn biết quan tâm và phục vụ những người kém may mắn. Chỉ có Chúa Thánh Thần mới có thể thúc đẩy, canh tân và làm cho chúng ta trở nên chứng nhân của tình yêu Chúa giữa lòng thế giới hôm nay.
Sau thánh lễ, các đại biểu bước vào Hội trường của TGM để tham dự phần khai mạc Hội nghị. Tham dự buổi khai mạc hôm nay, Caritas Việt Nam hân hạnh có sự hiện diện của Đức cha Giuse Võ Đức Minh, Giám mục Chính tòa Giáo phận Nha Trang; Đức cha Tôma Vũ Đình Hiệu, Chủ tịch UBBAXH – Caritas Việt Nam; các Cha trong Giáo phận Nha Trang; các Cha Giám đốc, phó Giám đốc và các đại biểu của các Caritas Giáo phận; cùng các vị khách mời.
Đúng 9g00 ngày 23 tháng 10 năm 2019, Hội Nghị Thường Niên Năm 2019 đã được khai mạc. Sau phần giới thiệu và chào mừng của cha Vinh sơn Vũ Ngọc Đồng, Giám đốc Caritas Việt Nam, Đức Cha Tôma – Chủ tịch UBBAXH – Caritas Việt Nam, đọc diễn văn Khai mạc Hội nghị Caritas Việt Nam Năm 2019 với chủ đề: “Liên Đới Trong Cầu Nguyện Và Phục Vụ”.
Trong phần mở đầu, Đức Cha Tôma trích dẫn lời của Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI: “Trong một thế giới kỹ nghệ cao, kinh tế phát triển như hiện nay, có thể nói con người không thiếu cơm ăn áo mặc, nhưng chỉ thiếu tình liên đới”. Vì thế, Liên đới phải trở thành đức tính và bổn phận của mỗi tín hữu. Sau đó, Đức cha đã lần lượt triển khai hai khía cạnh. Thứ nhất là Liên đới trong cầu nguyện. Trong phần này, Đức cha nhấn mạnh một người thực thi công việc bác ái phải được thấm nhuần bởi một tinh thần cầu nguyện, bằng ánh sáng của Lời Chúa. Ngài nói: “Nếu chúng ta không trung thành sống cầu nguyện hàng ngày thì hành động bác ái của chúng ta sẽ trở thành trống rỗng vô hồn. Cầu nguyện đưa chúng ta đi vào con đường dấn thân và cam kết trong việc thi hành bác ái.” Thứ hai là Liên đới trong phục vụ. Đây là sứ mệnh mà Giáo Hội đã lãnh nhận từ Chúa Giêsu chứ không phải sáng kiến của riêng ai hay một tổ chức nào đó. Nó là một sự tổng hòa của rất nhiều mối quan hệ có trong xã hội, bao hàm các khía cạnh hiệp nhất, cảm thông, chia sẻ và có trách nhiệm. Phần kết, Đức cha mời gọi các thành viên Caritas hãy là những chuyên viên giỏi về Chúa vì xã hội có thể cần những chuyên viên về xã hội, kinh tế, kỹ thuật…để giúp những người nghèo khổ có được miếng cơm manh áo nhưng người nghèo cần lắm những chuyên viên giỏi về Chúa, những người có tấm lòng biết ủi an, biết xoa dịu và nâng đỡ họ, giúp họ thoát khỏi biết bao sức mạnh vô hình của sự dữ đang áp bức nội tâm.
Tiếp theo, Cha Giám đốc Vinh Sơn báo cáo tóm lược các hoạt động của Caritas Việt Nam cũng như hoạt động Caritas 27 Giáo phận trong năm 2019.
Sau giờ giải lao là phần chào đón các vị khách mời và các vị chính quyền. Đức cha Giuse Võ Đức Minh có bài phát biểu. Ngài nhắn gởi đến Hội nghị những tâm tình quý báu dựa trên thông điệp của các Đức Giáo Hoàng “hãy trở nên những người công dân tốt, hãy hãnh diện vì mình là người công giáo, hãy yêu thương và phục vụ đất nước. Hãy quan tâm phục vụ người nghèo”. Giáo Hội Việt Nam luôn đi theo đường hướng của Giáo Hội Hoàn Vũ, nên trong thư mục vụ của HĐGM.VN năm 1980: “Hội Thánh sống phúc âm giữa lòng dân tộc.” Vì thế, Giáo Hội Công Giáo Việt Nam luôn đem tinh thần đạo để phục anh chị em đồng bào của mình.
Tiếp đến là phần chúc mừng của Ban tôn giáo Chính phủ. Dẫn đoàn ông Vũ Chiến Thắng – Trưởng ban Tôn giáo Chính phủ; ông Lê Minh Khánh – Vụ trưởng Vụ Công giáo; và ông Nguyễn Hữu Dinh, Trưởng ban Tôn giáo – Sở Nội vụ tỉnh Khánh Hòa.
Ông Vũ Chiến Thắng đại diện Chính quyền bày tỏ niềm vui và chúc mừng thành công Hội Nghị bằng lẵng hoa. Trong bài phát biểu, ông nhìn nhận và đánh giá cao tinh thần hợp tác và hoà hợp giữa Tòa Thánh, Giáo Hội Việt Nam và chính phủ Việt Nam.
Sau đó, toàn thể Hội nghị, quý khách mời và phái đoàn Chính quyền đã cùng dùng bữa trưa thân mật tại phòng tiệc TGM Nha Trang.
Buổi chiều
Điểm nhấn trong buổi chiều của ngày Khai mạc Hội nghị là ba bài chia sẻ. Đề tài thứ nhất là “Liên Đới Trong Cầu Nguyện” do Đức ông Giuse Nguyễn Thế Thoại. Đức ông đã khơi gợi lên đặc tính liên đới giữa con người với nhau. Và điều cần nhất để liên đới với nhau, chúng ta phải có cái nhìn bằng cặp mắt của Chúa để chúng ta có cái nhìn nhân từ, công bằng và yêu thương. Vì thế sự liên đới giữa cầu nguyện và phục vụ không thể tách rời nhau.
Đề tài thứ hai là “Đời Thánh Hiến và Sứ Mạng Phục Vụ” do Linh mục Giuse Trần Hòa Hưng, SDB trình bày. Trong phần này, Cha Giuse đã trình bày mối tương giao giữa sứ mạng phục vụ và người tu sĩ. Người được thánh hiến là người của Thiên Chúa, khao khát tìm kiếm Thiên Chúa và gắn bó mật thiết với Ngài. Như vậy họ phải là chứng nhân của Thiên Chúa giữa lòng thế giới. Vì vậy, họ phải hết lòng yêu mến tha nhân và thể hiện tình yêu ấy qua việc phục vụ cụ thể. Phục vụ bằng tinh thần trách nhiệm và vui tươi, tinh thần từ bỏ. Cha cũng nhấn mạnh đến tác động của sứ mạng phục vụ trên đời sống thánh hiến. “Khi sứ mạng phục vụ được đặt vào vị trí trung tâm của đời thánh hiến, nó sẽ tác động sâu xa đến linh đạo, đời sống cộng đoàn, việc đào tạo và ngay cả đến cơ cấu của Hội Dòng.”
Sau cùng Linh mục Phêrô Trần Huy Hoàng, Giám đốc Caritas Giáo phận Nha Trang chia sẻ về “Nhà Mục Vụ Y Tế Phòng khám Mẫu Tâm”. Đây là nhà mục vụ mà Giáo phận Nha Trang đã đặt nền cho công việc bác ái mà Giáo Hội đã kêu gọi ra đi đến với những người nghèo khổ, để người nghèo được phục vụ xứng đáng. Từ một mảnh đất bỏ trống, được trao lại cho Giáo phận Nha Trang, Giáo phận đã xây lên để làm phòng khám phục vụ cho những người nghèo khó. Phòng khám Y tế có khoa tổng quát, có phòng xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh và chữa trị. Mỗi ngày có hàng trăm bệnh nhân đến khám và chữa trị do đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế và các nữ tu đảm nhiệm.
Xen kẽ trong các giờ chia sẻ còn có các tiết mục văn nghệ của Linh mục Gioan B. Nguyễn Tấn Sang, Giám đốc Caritas Giáo Phận Mỹ Tho và tiết mục múa, hoà tấu do các em khuyết tật thuộc Mái ấm của Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Nha Trang biểu diễn.
Sau giờ giải lao Hội nghị bước vào phần bầu ra ba vị đại diện của ba Giáo tỉnh. Hội nghị cũng dành thời gian còn lại trong ngày để thảo luận trước khi khép lại ngày Khai Mạc Hội Nghị vào lúc 17g00.
Ngày thứ ba
Trong ngày làm việc hôm nay, các đại biểu lắng nghe các phần trình bày của ba Caritas Giáo tỉnh.
Đại diện Giáo tỉnh Hà Nội, Cha Gioan B. Nguyễn Huy Tuấn, Giám đốc Caritas Hà Tĩnh trình bày cách thức “Mở rộng mạng lưới và phát triển hội viên Caritas Việt Nam”.
Việc mở rộng mạng lưới và phát triển Hội viên Caritas là rất quan trọng vì thực thi công việc bác ái không phải là dành cho một số người nào đó mà là bổn phận của mỗi người. Cha Giám đốc đã chia sẻ về cơ cấu tổ chức và những hoạt động cụ thể. Trước hết, để phát triển được mạng lưới và Hội viên, trước hết ở cấp Giáo phận tổ chức họp theo ban, lên kế hoạch và quảng bá đến các giáo xứ. Thứ đến, tổ chức tập huấn tại cấp giáo hạt và đến cấp giáo xứ để các thành viên hiểu biết về tầm quan trọng của việc bác ái cũng như linh đạo Caritas. Sau cùng là nghi thức gia nhập và trao thẻ Hội viên.
Đại diện giáo tỉnh Huế, Cha Marcello Đoàn Minh, Giám đốc Caritas Đà Nẵng chia sẻ về “Xây Dựng Mạng Lưới Caritas Đà Nẵng”.
Để công việc hoạt động bác ái có hiệu quả, Ban Caritas phải được tổ chức có cơ cấu, có định hướng xuyên suốt, như lời của Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI: “Tình yêu cần được tổ chức nếu nó muốn trở thành một công việc phục vụ có thứ tự đối với cộng đoàn” (TCTY, số 20). Trong thư tái lập Caritas Đà Nẵng, ngày 01/4/2010 ĐGM Giuse Châu Ngọc Tri cũng kêu gọi các Giáo xứ thành lập Caritas: “Để công việc mang lại hiệu quả tốt nhất, xin các Giáo xứ cũng đồng thời thiết lập Nhóm Caritas tại Giáo xứ mình.” Vì vậy, Caritas Đà Nẵng ngày một đi vào hoạt động có tổ chức và cơ cấu, thiết lập các Ban chuyên môn, đặc biệt Giáo phận đã có 54/58 Giáo xứ đã thiết lập Caritas.
Mục tiêu của Caritas các Giáo phận là luôn nỗ lực gây ý thức cho các tín hữu của mình tham gia vào mạng lưới Caritas nói chung và trở thành Hội viên Caritas nói riêng. Như thế, mọi người có thể góp phần mình vào công việc bác ái vì đó chính là đòi hỏi của Giáo hội đối với từng tín hữu. Trong Tự sắc Cánh Cửa Đức Tin, Đức Thánh Cha Bênêđictô đã viết: “Đức tin không có đức ái thì không mang lại thành quả.” (Cánh Cửa Đức Tin, số 14).
Đại diện Giáo tỉnh Sài Gòn, Nữ tu Têrêsa Nguyễn Thị Ngọc Thuỷ đã chia sẻ về “Các Hình Thức Gây quỹ Bác Ái của Caritas Sài Gòn”. Công việc bác ái đòi hỏi rất nhiều nguồn lực để phần nào xoa dịu những mảnh đời cơ cực.
“Gây quỹ vì người nghèo” là việc làm hết sức ý nghĩa mang tính nhân văn và đồng thời là một sứ mạng đối với mỗi Kitô hữu. Qua đó, gây ý thức và đào luyện tinh thần bác ái cho các tín hữu bằng những việc làm cụ thể. Caritas Sài Gòn trình bày những hình thức gây quỹ như: tổ chức đêm ca nhạc; Phát hành nước uống đóng chai; Lễ hội Giáng Sinh; Gian hàng kỷ vật Missouri; và vận động cộng tác của các ân nhân.
Buổi chiều, Hội Nghị đã dành thời gian còn lại để thảo luận chung cũng như đọc bản đúc kết. Tiếp đến, Giám Đốc Caritas Việt Nam cám ơn toàn thể Hội nghị và đặc biệt cám ơn Đức cha Tôma và dâng lên ngài bó hoa để tỏ lòng tri ân.
Cuối cùng, Đức cha Tôma Vũ Đình Hiệu đã có những tâm tình gửi đến toàn thể Hội nghị và đồng thời tuyên bố Bế mạc Hội nghị.
Hội nghị Thường niên 2019 đã kết thúc trong niềm vui và tạ ơn Thiên Chúa trong giờ Chầu Thánh Thể.
Với chủ đề “Liên đới trong cầu nguyện và phục vụ”, các đại biểu đã có ba ngày cùng nhau thảo luận, trao đổi, cùng sống trong bầu khí huynh đệ, được hít thở bầu khí trong lành của gió biển Nha Trang, được Đức Cha Giuse, quý Cha, quý Thầy, quý tu sĩ trong TGM Nha trang đón tiếp nồng hậu.
Qua ba ngày tại TGM Nha Trang, chắc chắn, mỗi người đều kín múc được nguồn bình an và lòng nhiệt huyết sau những ngày Hội nghị. Nguyện xin Chúa ban tràn đầy muôn phúc lành trên Đức Cha Chủ tịch, quý Cha Giám đốc, các thành viên Caritas, quý ân nhân để mỗi người luôn là cánh tay nối dài của Chúa cho những người cùng khổ, người bị gạt ra bên lề xã hội.
Ban truyền thông – Caritas Việt Nam
Nguồn: Ủy ban Bác Ái Xã Hội
