TGPSG — Ủy Ban Thánh nhạc trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt nam đã tổ chức buổi Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 51 vào lúc 8giờ sáng 03/10/2023 tại Trung Tâm Mục vụ TGP Saigon.
Thành phần tham dự gồm:
- Chủ tọa đoàn:
- Đức cha Aloisiô Nguyễn Hùng Vị, Giám mục (GM) Giáo phận (GP) Kontum Chủ tịch Uỷ Ban Thánh nhạc (UBTN) toàn quốc
- Linh mục (Lm) Rôcô Nguyễn Duy, Thư ký UBTN
.png)
- Thư ký đoàn:
- Lm nhạc sĩ Giang Tâm
- Sơ Duyên Sa, Ban Truyền Thông TGPSG
.png)
- Các Linh mục Trưởng, Phó ban Thánh nhạc các giáo phận
- Các nhạc sĩ, ca trưởng, người đệm đàn, người phục vụ thánh nhạc các giáo phận
.png)
.png)
Nội dung Hội thảo:
Nhạc sĩ P. Kim, người dẫn chương trình (MC) giới thiệu 2 phần chính của buổi hội thảo:
- Chủ đề “Hát Cộng đồng”: phần tường trình và góp ý của các Trưởng Ban Thánh nhạc các giáo phận
- Giải thích việc sửa lỗi lời một số bài Thánh ca: Lm Rôcô Nguyễn Duy
PHẦN 1: HÁT CỘNG ĐỒNG: Phần góp ý của các giáo phận
1. Giáo phận Bà Rịa
- Thuận lợi
- Có thói quen hát cộng đồng từ lâu.
- Đã phổ biến ý nghĩa của hát cộng đồng trong các đợt huấn luyện ca trưởng
- Khó khăn:
- Nhân sự: ca trưởng không thích tập hát cho cộng đồng.
- Trước giờ lễ ngày Chúa nhật phải học giáo lý trước 5 phút, nên không còn giờ để tập hát
- Hướng tới:
- Chọn bài hát dễ cho cộng đồng cùng hát
- Gửi các clip bài hát trước cho các ca đoàn
2. Giáo phận Đà Lạt
a. Thuận lợi
- Đức cha giáo phận quan tâm đến việc hát cộng đồng
- Đã phổ biến ý nghĩa của hát cộng đồng trong các đợt huấn luyện ca trưởng
- Khó khăn:
- Nhân sự: ca trưởng không thích tập hát cho cộng đồng.
- Giáo phận đã có 2 bộ Thánh vịnh và Đáp ca
- Ca viên không quen với các bài hát thể “bình ca”
3. Giáo phận Hưng Hoá
a. Thuận lợi:
– Vì bị trống toà nhiều năm nên giáo phận không thực hiện được các thay đổi chung, vì vậy trong lĩnh vực thánh nhạc vẫn áp dụng hát cộng đồng theo các sách cũ.
– Đức cha mới Antôn Vũ Đình Chương đã tổ chức được Đại hội Thánh nhạc sau 25 năm im ắng.
- Hướng tới:
– Dùng những bài hát cũ nhưng phối âm theo các phương pháp mới vừa được UBTN hướng dẫn.
4. Giáo phận Thanh Hoá
- Thuận lợi
– Hát cộng đồng đã được áp dụng từ lâu
- Khó khăn
- Việc sử dụng kèn và trống trong phụng vụ.
- Giáo phận Bà Rịa có lên góp ý là ở Bà Rịa, GM cho phép sử dụng kèn và trống trước và sau thánh lễ
- Hướng tới:
- In tập nhạc để hát cộng đồng
5. Giáo phận Quy Nhơn
a. Thuận lợi
– Một số ca trưởng đã được đọc các thông báo của UBTN và đã thực hiện
– Một số giáo xứ ca viên ít, ca trưởng không thể tập bài mới, phải sử dụng bài cũ do đó giáo dân đều hát cộng đồng được .
b. Khó khăn
– Các bài Thánh vịnh & Đáp ca chưa được thống nhất, đang chờ UBTN.
– Về phần này, Lm Rôcô trả lời: Các bài hát về Thánh vịnh và Đáp ca phải theo sát từ của bản gốc. Hiện nay HĐGM đang dịch Thánh Vịnh & Đáp ca và các bài đọc khác, vì vậy phải chờ có bản chính thức.
- Giáo phận Phan Thiết
a. Thuận lợi:
– UBTN có đăng một số bài gợi ý trên mạng, giùp giáo phận dễ chọn bài hát.
– Các bài hát của UBTN đưa ra tuy chưa phù hợp với từng miền nhưng cũng giúp các ca trưởng an tâm khi chọn các bài hát khác tương tự.
– Một số cha sở khuyến khích ca trưởng sử dụng chẳng những trong lễ Chúa nhật mà cả lễ ngày thường để “chưa quen thì hát cho quen, chưa cộng đồng thì hát cho cộng đồng”
– Động lực để cho cộng đoàn chịu khó tập hát trước lễ không phải là ca trưởng dễ thương , không phải là bài hát dễ hay khó mà chính là Cha sở. Cha nói 1 tiếng là cộng đoàn chịu tập hát liền.
b. Khó khăn:
– Không có thời gian tập hát cho cộng đồng vì giáo dân đến đúng giờ lễ.
– Đôi khi các ca trưởng là tu sĩ thì thích tự chọn bài hát hơn là các bài do cha sở hay liên ca trưởng đưa ra
c. Hướng tới
– Một bài hát nếu không được cộng đồng hát thì không phải là bài hát cộng đồng vì vậy các nhạc sĩ cần làm cho sáng tác của mình được cộng đồng chấp nhận và hát.
7. Giáo phận Mỹ Tho
-
- Thuận lợi
-
- Các Đấng giáo quyền quan tâm đến thánh nhạc
-
- Khó khăn:
-
- Một số ca trưởng có trình độ âm nhạc không cao. Trưởng ban thánh nhạc thường phải hát hoặc thu âm trước cho họ nghe và khi họ cảm nhận được rồi, họ tập hát lại rất hay.
c. Hướng tới
– Vì các ca trưởng không thể tập trung học liền 1 tuần tại Trung Tâm nên cha Trưởng Ban mỗi tháng phải xuống 1 hạt để huấn luyện, 6 hạt là vừa đủ 1 năm. Đây là dịp tốt để cập nhật các thông tin của UBTN.
– Hoàn chỉnh đóng tập các bài hát chung gợi ý cho giáo phận
– Đã có 1 phòng thu dành cho các ca đoàn hát những bài hát mẫu rồi gửi về cho các ca đoàn khác.
– Dịp này, nhạc sĩ P.Kim đưa ra 1 nhận xét: Ca trưởng thì có nhiều nhưng người tập hát thì ít!
8. Giáo phận Xuân Lộc
a. Thuận lợi
– Các giáo hạt thường xuyên gặp gỡ và đây là những dịp tốt để Đấng bản quyền nhắc nhở những hướng dẫn của UBTN.
– Cụ thể là thời gian vừa qua, trong 1 lần thường huấn của cả giáo phận (khoảng 400 linh muc), đã mời được Lm Nguyễn Duy đến phổ biến những thông tin mới về thánh nhạc.
– Ngày 20/8/2023 vừa qua, giáo phận đã tổ chức buổi học hỏi về “Hiệp hành trong Phụng ca” quy tụ 1500 gia trưởng, người đệm đàn, trưởng ca đoàn và các ca viên tại Trung Tâm Hành hương Đức mẹ Núi Cúi
– Các ca trưởng giờ đã nhàn hơn vì đã có sẵn những bài gợi ý, hát mà không sợ sai
– Một số giáo xứ tái khởi động lại việc hát cộng đồng vì đã có sự hướng dẫn, động viên của cha xứ.
Lm Nguyễn Duy bổ sung thêm phần góp ý của Đức TGM Hà Nội: hình thức hát cộng đồng đầu tiên là hát đối đáp, linh mục chủ tế xướng thì giáo dân đáp. Chủ tế phải xướng thì giáo dân mới đáp được.
PHẦN II- GIẢI THÍCH VIỆC SỬA LỜI MỘT SỐ BÀI THÁNH CA ĐÃ PHỔ BIẾN: Lm Rôcô Nguyễn Duy.
Trước khi đi vào đề, Lm Rôcô thông báo là giáo phận Huế có gợi ý đề tài trao đổi là “Hướng dẫn chọn bài hát trong các thánh lễ có nghi thức Hôn phối”. Lm Rôcô dự tính sẽ mở 1 khóa 4 tuần về vấn đề trên. Ngài cũng thông báo là có một số ấn phẩm về thánh nhạc sẽ được phát hành nay mai. Ngài cũng đồng ý với TGM Hà Nội là người có ảnh hưởng lớn nhất trong việc hát cộng đồng chính là Đức Giám mục sở tại.
.png)
Sau đó, Lm Rôcô bắt đầu đi vào phần 2. Ngài cho biết những gì ngài cần nói đã được gói ghém trong tài liệu phát cho các tham dự viên.
Đại ý là sau Công Đồng Vatican 2, Giáo hội bản xứ được sử dụng ngôn ngữ của mình trong các bài đối đáp, bài hát. Lúc đó các nhạc sĩ công giáo đã sáng tác nhiều tác phẩm mới để đáp ứng kịp nhu cầu hát tiếng Việt.
Đến nay, nhiều bài cần sửa lại cho phù hợp với Giáo lý Công giáo, suy tư thần học và ngôn ngữ thời đại. Tổng cộng có 164 bài hát được sửa lại từ.
Sau khi nghỉ giải lao 20 phút, hội thảo viên trở lại phòng họp.
Các tham dự viên đã sôi nổi lên góp ý và đặt nhiều câu hỏi. Lm Rôcô đã trả lời rõ ràng từng thắc mắc, đệm thêm những ví dụ khôi hài làm khán phòng sinh động.
Khoảng 11 giờ, ĐGM Chủ tịch đúc kết và cho biết buổi Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 52 năm tới sẽ được tổ chức tại Trung Tâm Mục vụ này vào 2 ngày 15 và 16/04/2024: Ngày 15: Đêm Thánh ca và ngày 16: Hội thảo.
Kết thúc buổi Hội Thảo, ĐGM Aloisiô đã ban phép lành cho cộng đoàn hiện diện và sau đó mọi người được mời lại dùng chung bữa cơm trưa thân mật.
Được biết, đêm hôm qua, 02/10/2023, UBTN đã tổ chức Đêm Thánh ca cầu nguyện “Cùng Mẹ Maria lên đường” với sự góp mặt của các ca đoàn và các ca sĩ: Đoan Thủy, Bích Hiền, Hoàng Kim, Phạm Khánh Ngọc, Hoài Yên, Khắc Thiệu, Chiron, Thanh Nam, nhóm Cécile, nhóm Gloria.
Các bài thánh ca được các nhạc sĩ P.Kim, Minh Châu và Việt Phong phối khí.
Đêm cầu nguyện diễn tiến như sau:
+ Ca đoàn Têrêsa Giáo xứ Châu Bình
- Đẹp thay – Mi Trầm
- Được sai đi – Thành Tâm
+ Các ca sĩ:
- Vào đời – Thành Tâm
+ Quý thầy Đại chủng viện Thánh Giuse Sài Gòn:
- Tâm tình hiến dâng – Oanh Sông Lam
- Ave Maris Stella – Nhạc bình ca
+ Nhóm GreChoral:
- Đường con đi – Nguyễn Duy
+ Các ca sĩ:
- Bài ca Hiệp Hành – Nguyễn Duy, Phanxicô và Anh Tuấn
+ Ca đoàn Trùng Dương
- Vâng lời Chúa gọi – Anh Tuấn
- Chúa đã sai tôi đi – Kim Long
+ Ca sĩ Lý Hoàng Kim – Phạm Khánh Ngọc
- Kìa ai – Vinh Hạnh
+ Các ca sĩ
- Ngày nay con đến – Hải Linh
+ Ca đoàn Têrêsa Giáo xứ Tân Thái Sơn
- Lạy Chúa xin hãy sai đi – Hoàng Kim
- Mẹ là bóng mát – Phanxicô
+ Công đoàn:
- Lời nguyện truyền giáo
Đêm Thánh ca cầu nguyện được kết thúc tốt đẹp và thành công, hội trường GB Phạm Minh Mẫn đầy chặt người dù trước giờ khai mạc ít phút, mưa xối xả. Cơn mưa này được Đức cha Aloisiô gọi là cơn mưa làm mát đường để mọi người đều có thể cùng Mẹ Maria hăng hái lên đường!
Bài: Hữu Lễ (TGPSG)
Ảnh: Media TGPSG
