1969 – 13.12 – 2019
Ngày 13.12.1969, tại Argentine, năm 33 tuổi, thày Jorge Mario Bergoglio (sau là Giáo Hoàng Phanxico) chịu chức linh mục. Trước 4 ngày sinh nhật 17.12. Năm nay, ngày 13.12. 2019, kỷ niệm 50 năm ĐGH Phanxicô thụ phong linh mục. Và 17.12.2019, ĐGH 83 tuổi. Chính ngày kỷ niệm này ĐGH không muốn tổ chúc gì, chỉ đưa ra một số suy tư về chức linh mục, về nhà mẹ dòng Tên ở Roma, hội thảo, giới thiệu một giáo sư Linh Mục gương mẫu. Tuy nhiên với tình con thảo vẫn có lời cầu nguyện và chúc mừng từ khắp nơi
SUY TƯ VỀ CHỨC LINH MỤC
Ơn gọi linh mục của Cha Bergoglio bắt đầu dịp xưng tội, lễ kính thánh Matthêu, 21.9.1953. Hôm ấy, sau khi xưng tội, Bergoglio cảm nghiệm mạnh mẽ Lòng Thương Xót Chúa, thúc đẩy quyết định trở thành linh mục. Dịp kỷ niệm 50 năm này, ĐGH lặp lại những suy tư về con người, cuộc sống và chức vụ Linh Mục, sống giữa dân chúng với trái tim thương xót của Thiên Chúa.
Lòng Thương Xót Chúa là nét đặc trưng đời linh mục của ĐGH Phanxico. Linh mục phải là con người ai cũng đến gần được và sẵn sàng đến với những người tổn thương, để chăm sóc. (Nói với các cha sở Roma, 6.4.2014)
Con người của Thánh Thể. Hàng ngày, cử hành Thánh Lễ, linh mục tìm lại căn tính của mục tử, biến Lời Chúa thành lời mình: Đây mình tôi được hiến tế vì anh em. Đó là ý nghĩa, canh tân cuộc sống chúng ta trong ngày chịu chức. Linh mục phải đặt Chúa là trung tâm, chứ không phải mình.
Trong tòa giải tội. Linh mục thực hiện một phần quan trọng trong phục vụ, phân phát quảng tình thương Thiên Chúa. Đừng cứng nhắc, cũng không dễ dãi về giáo huấn luân lý.
Cầu nguyện với Mẹ Maria. Linh mục là con người cầu nguyện. Từ kết hợp mật thiết này nảy sinh bác ái thật sự, tránh cám dỗ tội. Ma qủi tinh ma, giả dối và lường gạt. Ngài kêu gọi, Linh mục chiêm ngắm Đức Mẹ bằng lần chuỗi mỗi ngày. Chiêm ngắm là tin tưởng vào Đức Mẹ, bảo vệ Giáo Hội khỏi chia rẽ, biến đổi dịu dàng và tình yêu thương (Thư gửi linh mục, kỷ niệm 160 năm ngày qua đời cha xứ Ars)
Người nghèo và cuộc phán xét. Đời sống linh mục đi vào thực tế là tiếp xúc với người nghèo. Nước Chúa bắt đầu từ đây, chúng ta gặp Chúa Giêsu. Cuộc phán xét cuối cùng là điều chúng ta làm cho Chúa qua người nghèo, bệnh nhân, khách lạ hay tù nhân.
Trao ban sự sống. Có rất nhiều linh mục tốt lành, kiên trì, chính trực, hiến thân cho mưu ích tha nhân, tại những nơi xa, nguy hiểm. Xin Chúa cho các ngài bền chí. Vì Chúa đang thanh luyện, hoán cải. (Thư gửi linh mục, kỷ niệm 160 năm ngày qua đời cha xứ Ars)
Sự mệt mỏi. Với thời gian chuyên cần làm việc giữa đàn chiên. Các linh mục đã mệt mỏi, của ‘mùi chiên’. Hãy cầu nguyện thường xuyên cho các ngài. Như hương trầm âm thầm bay lên Trời, đến trái tim Chúa. (Giảng lễ Truyền Dầu 2.4. 2015)
Bài giảng của Linh Mục phải chuẩn bị kỹ lưỡng, ngắn gọn. Giảng không là thuyết trình hay bài học tín lý. Lời nói làm con tim bừng cháy với ngôn ngữ tích cực. Đưa ra những việc làm tốt hơn và có thể làm được. Hướng về hy vọng, tương lai.
Tính hài hước là ơn, nhân bản và niềm vui xuất phát từ Chúa Kitô, tình huynh đệ. Làm bớt căng thẳng, thấy cuộc sống tạm bợ và đón nhận mọi thứ với tinh thần cứu chuộc. Giúp ta gần Thiên Chúa.
Cuối cùng ĐGH kêu gọi cần Nâng đỡ các linh mục. Tín hữu gần gũi các linh mục với tình thương, cầu nguyện để các ngài luôn là mục tử với trái tim của Chúa (Bài giảng lễ Truyền Dầu. 28.3.2013)
Các dịp khác, ĐGH khôn khéo lúc khuyên, nhắn nhủ, nhắc bảo, kêu gọi.
Ngày 6. 4. 2014, tại Roma, trong buổi nói chuyện với các cha sở, ĐTC nhấn mạnh linh mục không được ồn ào, từ bỏ tất cả dấn thân trong cộng đoàn, trao ban chính sự sống cho tha nhân. Họ động lòng trước đàn chiên chăn dắt. Theo hình ảnh Chúa Chiên Lành. Linh mục là con người của lòng thương xót và cảm thông, gần gũi với dân chúng
Ngày 30.9.2018, phong Chân Phước cho Lm Jean Baptiste Fouque, (Marseille 1825-1936), suốt đời làm cha phó. ĐGH khen người tôi tớ khiêm hèn này, là tấm gương cho các linh mục muốn sự nghiệp trong Giáo Hội. Ngược với khát vọng sai lầm và danh vọng hão của người lãnh chức thánh hoàn toàn đơn giản là con đường ưu thế thánh thiện. Ngay ở Argentina, Ngài không muốn người ta gọi là ‘Đức Cha ‘ hay ‘Đức Ông’ mà gọi là ‘Cha Jorge’’. Ngài hay nói với chủng sinh: một linh mục không có tinh thần phụ tử thì không phục vụ gì. Là cha của con cái mình, lắng nghe, giúp đỡ, hiện diện trấn an. Đối với ĐTC, Linh mục phải gần với giáo dân, kết hợp với giám mục, vâng lời, sáng tạo. Đó cũng là sứ mạng của Ngài ở Vatican. Làm việc như cha xứ. Đến Santa Marta làm việc và tiếp khách. Trả lời báo Paris Mach: Tôi muốn là linh mục đường phố. Như ĐHY Beniamino Stella, người Ý, sinh 1941, Tổng Trưởng Giáo Sỹ, nhấn mạnh di sản của ĐGH: Người Linh mục ở giữa dân. Niềm vui được gọi mỗi ngày, chúng ta dễ dàng thấy nơi Đức Phanxico của linh mục dù đã trở thành Giáo Hoàng. (vietcatholic 15.12.2019)
Ngày 22.11.19, thăm Thái Lan, tại Giáo Xứ Thánh Phêrô, ĐTC gặp gỡ, nói với Linh mục, tu sỹ và chủng sinh: Có lòng biết ơn các vị truyền giáo, giáo lý viên dấn thân cuộc đời phục vụ nảy sinh thành quả to lớn bởi các vị tử đạo thầm lặng qua trung thành tận tụy. Hành trình ơn gọi được ghi dấu ấn bởi những người giúp chúng ta khám phá và nhận ra ngọn lửa Thần Khí. Làm tươi mới trong cuộc sống và nhiệm vụ chúng ta. ĐTC kêu gọi: Hãy sẵn sàng chịu tổn thương cho tình yêu Chúa Giêsu và vương quốc của Ngài. Cuộc sống tận hiến là chia sẻ niềm vui một chân trời mới tươi đẹp và đầy ngạc nhiên. Giáo Hội phát triển không phải bằng chiêu dụ mà bằng hấp dẫn. Rao giảng Đức Kitô cho thấy: tin và theo Ngài không phải là đúng và chính đáng mà còn là vẻ đẹp có khả năng đổ đầy bằng rực rỡ mới mẻ và niềm vui sâu xa ngay cả hoàn cảnh khó khăn (Vietcatholic 24.11.19
Trong sách ‘Sức Mạnh của Ơn Gọi, Đời Sống Hiến Dâng Ngày Nay’ (La Force de la Vocation. La Vie Consacrée Aujourd’hui), 120 trang, xuất bản 3.12.2019, bằng 12 thứ tiếng, bản tiếng Việt, do LM Giuse Lê Công Đức dịch, ghi lại cuộc trao đổi, hồi 8.2018, của ĐGH với LM Fernando Prado Ayuso, Dòng Đức Mẹ Vô Nhiễm (CMF), giáo sư Thần Học đại học Salamanca, Tây Ban Nha. ĐGH viết ngay trang đầu: Không say mê Đức Giêsu, không có tương lai cho đời sống thánh hiến. Sách có 3 chương:
Nhìn về quá khứ khứ để biết ơn
Sống hiện tại với đam mê
Hướng về tương lai với hy vọng
Trong tác phẩm, ĐGH kể đã gặp nữ tu 80 tuổi đem đến em bé 3 tuổi, làm việc tại Trung Phi, Sr đến từ Congo, là nữ tu rất quyết đoán, dồi dào năng lực. Mỗi tuần một lần đến bằng xuống máy để mua thực phẩm. Bên Congo, Sr làm mụ đỡ đẻ, được 3.000 trẻ sơ sinh, trong 60 năm. Bé lên 3 này do mẹ khó sinh, đã chết. Sr nuôi đứa bé và bé gọi sr là mẹ.
Ngày 1.12.19, ĐGH nói vô số những tu sỹ, linh mục mẫu mực quên mình cho đời tu trì, sống triệt để tiếng gọi của Chúa. Vào nghĩa trang vùng Amazon, mới nhìn thấy đầy các tu sỹ, còn trẻ, bỏ thân xác tại đây vì con chiên. Thật đáng kính phục. Các ngài cần được tuyên thánh. Chúng ta có những vị Thánh kế bên.
Mặt khác, ĐGH cho rằng đời sống thánh hiến không luôn xuôi chèo mát mái trên đường thích nghi đứng đắn với hoàn cảnh mới trong cuộc sống. Như Công Đồng lưu ý. (Vietcatholic News. 1.12. 2019)
Ngày 4.10.2019, ĐGH truyền chức cho 4 GM tại Roma và ngày 5.10.2019, ĐGH chủ sự trao mũ Đỏ cho 13 tân Hồng Y. ĐGH lại nhắc lại: Xin các linh mục, tu sỹ hãy luôn có ‘‘mùi chiên’’… Ai lớn nhất trong anh em, thì phải nên như người nhỏ tuổi nhất, và kẻ làm đầu thì phải nên như người phục vụ’. (Lc 22,26) (Bài giảng lễ truyền chức4.10.19)
GIỚI THIỆU MỘT LINH MỤC GƯƠNG MẪU
Nhân dịp kỷ niệm 50 linh mục, ĐGH đã đến Nhà Mẹ Dòng Tên, Roma, dự buổi hội thảo và giới thiệu bộ sưu tập 5 cuốn của cha giáo sư đại học Massino St Joseph, Miguet Angel Fiorito SJ (+2005), người Angetina, linh hướng của Ngài. Bộ sách do cha Jose Luis Narvaja SJ, biên soạn và nxb La Civilia Cattolica phát hành. Trong lời phi lộ, chính ĐGH diễn tả ấn bản này nguồn tài liệu phong phú, lưu lại lời giảng dây của đại giáo sư. Bộ sưu tập này giúp ích nhiền cho Giáo Hội.
ĐGH mô tả cha Fiorito như, vị thày của đối thoại, lắng nghe và kiên nhẫn. Cha M.A. Fiorite ít nói, có khả năng phân định là căn bản đối thoại với học trò, tác giả của các tác phẩm, giữa lịch sử và Chúa Thánh thần. Cha là giáo sư Triết mà đam mê tâm linh, dạy biết biện phân, làm khơi dạy tiềm thức với người khác. ĐTC phân tích cách lắng nghe và truyền cảm của cha giáo với sinh viên. Người trung dung, nên họ dễ đến, trao đổi và tiếp nhận. Cha Fiorito rất mực kiên nhẫn bộc lộ những tâm tư thầm kín, giúp người khác đem lại hoa trái: yêu thương, nâng đỡ và ủi an.
LỜI CẦU NGUYỆN VÀ CHÚC MỪNG
Ngày chịu chức linh mục,13.12.21969, do ĐTGM Ramon Catellamo, giáo phận Cardoba phong chức, có bà nội, mẹ và các em qùi nhận phép lành đầu tay. Ngài thăng tiến rất nhanh. Từ khi làm GH, ngài chỉ muốn làm tốt công việc chính của linh mục, không có tham vọng.
Ngày thụ phong Linh mục, 13.12.1969, bà nội Rosa Marglerita Vassallo là người nuôi dưỡng, viết cho cha cháu: ‘’Chúng ta đã có một cuộc sống lâu dài, hạnh phúc. Nhưng nếu ngày mà nỗi đau khổ, bệnh tật hay mất người thân khiến các cháu thất vọng, các cháu hãy nhớ rằng hơi thở trước nhà tạm Mình Thánh Chúa, nơi có vị tử đạo vĩ đại và mạnh mẽ nhất và cái nhìn của Mẹ Maria, người đã đứng dưới chân Thập Giá, có thể ban sự xoa dịu trên các vết thương sâu thẳm nhất’’. Mấy dòng này được viết trên ảnh giấy, ĐGH còn kẹp trong sách Giờ Kinh Phụng Vụ. (RV 17.12. 2018)
Đức GH còn em gái duy nhất tên Maria Elena Bergoglio, 64 tuổi (2013) đang sống ở thành phố Ituzaingo của Argentina. Bà khiêm nhường, không phô trương khoe khoang. Nhưng khi cần nói liên quan đến mình, thì không chút sợ hãi. Bà cho biết về gia đình, qua phỏng vấn của John L. Allen Jr, tờ National Catholic Reporter, 3.4.2013:
Maria nói, Anh Jorge (ĐGH) không có bạn gái trước khi đi tu. Gia đình rời Ý năm 1929, chống chủ nghĩa Phát Xít, thì làm sao có ai trong gia đình hợp tác với độc tài. Maria kể lại, như cuốn: Francis, Pope of a New Worlk của Andrea Tornielli: Bà nội Rosa là người anh hùng, mệnh phụ can đảm. Tôi không bao giờ quên câu chuyện bà kể cho chúng tôi nghe khi bà lên án công khai độc tài phát xít Mussolini. Anh Jorge thương mến và cảm phục bà, nên những lưu giữ di chúc của bà, Anh đều kẹp trong sách Giờ Kinh Phụng Vụ.
Người Em thú thực, từ ngày Anh Jorge được bầu làm Giáo Hoàng bà chưa qua Roma, chỉ gọi điện thoại, vẫn gia tang cầu nguyện cho Anh e lệ, dè dặt, được: Đầy Ơn Chúa Thánh Thần, đủ khả năng cai quản, mạnh mẽ trong đức tin. Anh là người hạnh phúc, cứng rắn với trách nhiệm và hiểu rõ gánh nặng. Dù cương vị nào Anh vẫn khiêm nhường, yêu thương và luôn sống cho người nghèo.
Bà em còn cho biết bà nội đã dạy cho Đức Phanxico thuộc mấy câu thơ Rossa Nostrana, của Thi sỹ Argentina Nino Costa, trong tác phẩm mà gia đình hay đọc:
Drit et sincer, cosa ch’a sun, a smijp:
teste quadre, ouls ferm e fidic san
e parlo poc ma a san cosa ch’a diso
bele ch’a marcio adasi, a va luntan
(Thẳng thắn và thành thực, điều họ là cũng là điều họ dường như là:
Ương ngạnh, với mạch máu vững vàng và lá gan lành mạnh
Họ nói ít nhưng biết điều họ nói,
Mặc dù họ bước chậm chạp, nhưng họ đi rất xa)
(Dựa theo cuốn Francis: Pope of a New World của Andrea Tormielli)
Và trong gia đình ĐTC còn em người chú là nữ tu Anna Rosa Sivori, gốc Buenos Aires, Argentina, 77 tuổi, qua truyền giáo tại Thái Lan, từ 1966, đang dạy học và làm phó hiệu trưởng trường nữ Đức Maria ở Udon Thami, xa 570 cs phía đông bắc Bangkok. Anh em thỉnh thoảng gặp nhau (Roma, 2018) và 2019 khi ĐGH qua thăm Thái Lan, sr được chọn là thông dịch viên. ĐGH ưa viết thư hơn email. Sr nhắc luôn cầu cho ĐGH. (Reuters 12.11.19)
Trong Thánh lễ sáng tại nhà nguyện Santa Marta, 13.12.19, HY Sodamo, Đại diện các HY ở Roma mượn lời trong kinh Te Deum, chúc mừng Kim Khánh Linh Mục ĐGH: Bài ca vang lên trong GH từ nhiều thế kỷ để tạ ơn Chúa vì những ơn lành Người đã ban, bộc phát từ trái tim chúng con. Hôm nay, chúng con qui tụ quanh Cha, liên kết với Cha trong lời nguyện tạ ơn vì ngày ân sủng đó, 13.12.1969.
Chủ tịch HĐGM Ý, ĐHY Gualtiero Bassetti, 8.12. 19, gửi thư đến ĐTC lời chúc mừng của GH Ý: Hiệp thông cầu nguyện ngợi khen và tạ ơn Chúa. Cám ơn ĐTC về chứng tá, giáo huấn, sự quan tâm, tình phụ tử… bước tới với sự khiêm nhường và can đảm
Trong thư chúc mừng, 8.12.19, Đức Cha Chủ tịch HĐGM Châu Mỹ La Tinh viết: chúng con tái bày tỏ tình cảm hiếu thảo, trung thành, bảo đảm cầu nguyện. Xin Chúa luôn đồng hành với ĐTC trong sứ vụ.
Giáo phận Roma, ngày 7.12.19, ĐHY Giám Quản De Angelo De Donatis gửi thư trong địa phận: Không quên cầu nguyện và cám ơn vì ĐTC đang hướng dẫn với lòng đầy thương xót, cái nhìn dịu dàng yêu thương. Hôm 8.12, lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm, Giáo phận Roma đã dâng lễ theo ý ĐTC.
Chủ tịch HĐGM Hoa Kỳ, ĐTGM Jose H. Gomez gửi thư, 13.12.19, kêu gọi dâng lễ với các ý cầu nguyện cho ĐTC: được canh tân, trung thành với sứ vụ linh mục chủ chăn và làm thức tỉnh người trẻ. Đức TGM kêu gọi giáo dân trong nước đọc kinh cầu cho vị Cha Chung:
Lạy Cha là Đấng thương xót, chúng con đến trước Cha với lòng biết ơn, vì 50 năm linh mục của ĐGH Phanxico, người mà Đấng kế vị Thánh Phêrô. Xin ban ơn Thánh Thần, để Ngài tiếp tục rao giảng Tin Mừng, với lòng nhiệt thành và lãnh đạo GH với sự khôn ngoan, sức mạnh và can đảm. Xin cho tấm gương phục vụ lâu dài và trung thành của Ngài là nguồn cảm hứng cho các linh mục và tất cả tín hữu. (vietcatholic New 12.12.19
Đánh dấu ngày Kim Khánh này, đúng ngày 13.12.19, Bưu điện Vatican phát hành hai tem thơ với hai bức họa của họa sỹ Raul Berzosa, Tây Ban Nha. Ngân hàng Vatican phát hành tiền đúc hình ĐGH Phanxico.
Tem thứ 1, giá 1.10 Euro, bức họa Linh mục trẻ Jorge Mario Bergoglio, ở Buenos Aires, Argetina. Phía sau, bên trái là nhà thờ St Joseph Flores, nơi Ngài được được nghe thấy ơn gọi của Chúa. Bên phải là hình Đức Mẹ Undoer of Knots (Tháo Gỡ Nút Thắt). Đức Mẹ là Đấng ĐTC yêu mến, giữ vai trò trung gian tháo gỡ các nút thắt và giải thoát khỏi khó khăn.
2)Tem thứ 2, giá 1.15 Euro, bức họa ĐGH mỉm cười, phông là vòm cao của đền thờ Thánh Phêrô.
Ông Mauro Olivieri giám đốc Philatelic và Numismatic phát biểu: trong những con tem này, chúng tôi vẽ Ngài là một thanh niên, khi phải đưa ra quyết định là chủng sinh trẻ tuổi và linh mục trẻ. Sau đó, chúng tôi chuyển đến hình ảnh hôm nay khi ngài đến đỉnh cao của gì của linh mục, có thể làm cho cuộc sống trần gian này, trở thành kế vị Thánh Phêrô.
Họa sỹ Raul Berzosa, tác giả hai bức họa cho biết: thực hiện với đa diện khác nhau về cuộc đời ĐGH và những cống hiến gần gũi trong thời gian làm linh mục
KẾT LUẬN
Cùng đọc kinh cầu cho Linh Mục do Thánh Faustina soạn, đề nghị:
Lạy Chúa Giêsu Kitô, nhân danh toàn thể Giáo Hội, con khẩn cầu Chúa ban tình yêu và ánh sáng thần linh Chúa cho Giáo Hội, đem thần lực vào lời rao giảng của các linh mục,hầu giúp các linh hồn chai đá, được ăn năn thống hối và trở về cùng Chúa.
Lạy Chúa, xin ban cho chúng con những linh mục thánh thiện. Xin gìn giữ các linh mục trong nếp sống thiện hảo.
Ôi lạy Chúa là linh mục tối cao, Xin Chúa thương luôn đồng hành với các linh mục trong mọi nơi chốn, và bảo vệ các ngài khỏi mọi cạm bẫy ma quỷ luôn rình rập, khống chế linh hồn các ngài.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa dựng nên mọi sự, Chúa đầy lòng xót thương. Xin bẻ gẫy và làm tan biến đi tất cả những mưu mô gây tổn hại tới đời sống thánh thiện của các linh mục. Lạy Chúa Giêsu, con khẩn khoản nài xin Chúa soi sáng và ban ân sủng đặc biệt cho những linh mục – mà con sẽ lãnh nhận Bí Tích hòa giải, trong suốt cuộc đời con. Amen (Thánh nữ Faustina).
TRINH NGUYÊN
