G. Trần Đức Anh, O.P.
Một năm chiến tranh
Sau một năm chiến tranh chống Hamas, Israel hành động như một “con chó xổ lồng”, vượt ra ngoài qui luật quốc tế, nhân danh quyền hiện hữu của mình và cố tình không biết tới các quyền của các dân tộc khác. Từ ngày 7/10/2023 đến nay, từ cuộc tấn công khủng bố của Hamas tại miền nam Israel, tại Gaza, quân đội Israel đã giết chết gần 42 ngàn người Palestine (41.878) và làm cho gần 97 ngàn người bị thương (96.794), vượt xa con số các nạn nhân trong 2 năm 8 tháng chiến tranh giữa Nga và Ucraina.
Cuộc tấn công đó của Hamas, mà Israel đã biết trước nhưng có lẽ cố tình không phản ứng, giống như một tia lửa đã làm bùng lên trận hỏa hoạn rộng lớn và một thảm trạng mà cho đến nay người ta không thấy bao giờ sẽ chấm dứt.
Phía Israel
Sau một năm xung đột, theo quân đội và những nguồn tin chính thức của Israel, có 1.546 người bị thiệt mạng, kể cả một số công dân nước ngoài, kể cả hơn 1.200 người, phần lớn bị giết trong ngày 7/10/2023 hoặc liền sau đó. Con số những người chết vừa nói bao gồm cả 346 binh sĩ Israel bị thiệt mạng tại Gaza hoặc dọc theo biên giới với Israel, từ đầu cuộc hành quân trên mặt đất, trong khi đó có 2.284 người bị thương. Cũng trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023, Hamas đã bắt giữ 250 con tin, và cho đến nay chỉ còn khoảng 100 người còn sống.
Thiếu sót
Một năm sau biến cố đó, người ta còn tự hỏi: làm sao Israel không ngăn chặn các dân quân Hamas, tuy biết rằng tổ chức khủng bố này đang chuẩn bị một cuộc hành quân xâm nhập lãnh thổ của Israel và sẽ bắt giữ các con tin. Đơn vị 8200 thuộc cơ quan tình báo đã thông báo cho giới lãnh đạo quân đội Israel. Chính phủ cũng biết. Một tài liệu được các cơ quan truyền thông Israel phổ biến đã tạo nên một bóng đen trên thông cáo chính thức của chính phủ của thủ tướng Benjamin Netanyahu về cuộc tấn công ngày 7/10/2023, theo đó không có ai trong các giới hữu trách ở Tel Aviv dự trù được mức độ rộng lớn của cuộc hành quân “Đại hồng thủy Al-Aqsa”.
Phải chăng có thể tránh thảm trạng và tất cả những gì xảy ra sau đó?
Có lẽ đó là điều người ta muốn. Từ ngày 7/10/2023 đến nay, số người chết và bị thương đã xảy ra như vừa nói trên. Phần lớn 42 ngàn người thương vong và 97 ngàn người bị thương là phụ nữ và trẻ em. Nhưng điều kinh khủng hơn nữa, đó là rất nhiều gia đình hoàn toàn bị xóa bỏ”.
Lời kêu gọi của Đức Thánh Cha và Đức Hồng Y Pizzaballa
Lên tiếng trong Thánh lễ ngày 2/10/2024, Đức Thánh Cha nói: “Một lần nữa tôi kêu gọi ngưng bắn trên mọi mặt trận, trả tự do cho các con tin, và giúp đỡ dân chúng đang kiệt quệ”. Những lời của ngài không được lắng nghe và đáp lại, cũng như những lời của Đức Thượng Phụ Công Giáo la tinh ở Giêrusalem, Đức Hồng Y Pierbattista Pizzaballa. Hai vị đã nhiều lần kêu gọi những phe lâm chiến. Chiến tranh là một thất bại cho tất cả mọi người.
Cả Đức Hồng Y Pizzaballa, trong một thư gửi các tín hữu, đã nói về “nhu cầu cầu nguyện, dâng đau khổ và ước muốn hòa bình của chúng ta lên trước mặt Chúa. Chúng ta cần hoán cải, làm việc đền tạ và cần cầu xin ơn tha thứ”.
Dội bom
Trong một năm trời, các cuộc dội bom và pháo kích của Israel tại Gaza hầu như không bao giờ ngưng và bây giờ cuộc xung đột lan tới miền Cisgiordan, Libăng và Yemen. Ngoại ô thành Beirut thuộc những khu đông dân nhất thủ đô đang sống những ngày thê thảm. Con lộ chính nối liền Libăng với Siria bị dội bom hầu như không thể đi được nữa. Trong số các mục tiêu chủ yếu mà không quân Israel nhắm tới có Hashem Safieddine, có thể là người kế nhiệm Hassam Nasrallah, đã bị giết trong cuộc dội bom của Israel trong tuần trước và đã chết, theo nguồn tin của quân đội Israel.
Iran
Hôm 4/10/2024, tại Teheran, thủ đô Iran, Ayatollah Ali Khamenei, Thủ lãnh tối cao của cuộc Cách mạng Hồi giáo, với khẩu súng đeo bên hông, đã chủ sự buổi tưởng niệm Nasrallah, và kêu gọi các nước Hồi giáo liên kết với nhau để chống kẻ thù chung, đặc biệt mời gọi Afghanistan, Yemen, Iran, Gaza và Libăng. Ông nói: “Israel sẽ không bao giờ chiến thắng Hezbollah và Hamas”. Và ông nói thêm rằng “Quan tâm của Mỹ đối với an ninh của Israel là cái cớ che đậy chính sách chiếm đoạt các tài nguyên trong vùng”. Trong khi đó thi hài của Nasrallah được tạm thời chôn tại một nơi bí mật, để tránh Israel có thể tấn công trong trường hợp tổ chức một lễ an táng.
Hiện tình Libăng
Tình trạng tại Libăng mỗi lúc càng tệ hơn. Con số các nạn nhân đã vượt quá một ngàn người trong khi số người bị thương là 6 ngàn người. Hơn một triệu người phải tản cư. Một phần dân Siria, vốn đã trốn chạy nội chiến tại quê hương và tị nạn sang Libăng, trong những ngày này đang tìm cách trở về nguyên quán, nơi mà những xung đột vẫn chưa chấm dứt sau 13 năm chiến tranh.
Một tu sĩ Don Bosco ẩn danh ở Beirut cho biết: “Phần lớn những người đi tản bỏ chạy chẳng mang theo được gì, họ đang chiếm các công thự và lang thang trên đường phố tìm lương thực. Chúng tôi tìm cách giúp đỡ họ, cung cấp cho họ những gì thiết yếu để sống: một chỗ để ngủ, quần áo, lương thực, giúp đỡ các trẻ em. Điều rất quan trọng là nâng đỡ tâm lý cho các em nhỏ nhất, đang phải trải qua một thảm trạng khó quên”.
Trong khi đó Israel tiếp tục các hoạt động ngày càng tàn hại nhất là tại những nơi có sự hiện diện của Hezbollah, tại thủ đô cũng như tại những nơi khác trong nước, kể cả những trung tâm như Mayssara (Kesrouan) hoặc Aley, nơi đó có sự hiện diện rất ít của những người Hồi giáo Shiite, đã đón tiếp những người thuộc đảng Hezbollah, nay cũng trở thành những mục tiêu cho những cuộc oanh kích của không quân Israel. Tại những khu vực Kitô ở Beirut, phần lớn do đảng Karaeb và quân đội Libăng điều khiển và vốn đố kỵ với Hezbollah, họ trương cờ các đảng Kitô. Tuy lo lắng nhưng họ không muốn buông xuôi. Một câu hỏi trên môi miệng mọi người đó là: Tại sao Mỹ. với tổng thống Biden luôn tuyên bố hòa bình rồi lại cung cấp võ khí với số lượng rất dồi dào lớn cho Israel để giết hại những người vô tội?
Các Giám Mục Maronite
Thông cáo sau khóa họp hàng tháng của các Giám Mục Công Giáo Maronite dưới quyền chủ tọa của Đức Thượng Phụ Béchara Rai, có khẳng định rằng: Thật là đau thương trước thảm trạng kinh hoàng đang giáng xuống Libăng, với những tổn hại to lớn, tàn phá và chết chóc. Nhưng cũng phải lên án sự xâm lăng và tấn công kéo dài của Israel, tạo nên hàng trăm người tử đạo và nạn nhân vô tội”. Các Giám Mục cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế “hãy lãnh nhận trách nhiệm của mình, dấn thân để có cuộc đình chiến tức khắc”, chiếu theo nghị quyết số 1701 của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc.
Cisjordan
Nhưng không quân Israel cũng tấn công cả các thành phố ở miền Cisjordan. Tại thành Tulkarim, chỉ huy nhóm Hamas bị giết trong lúc đang chuẩn bị một cuộc tấn công rộng lớn, theo nguồn tin quân sự nhân dịp kỷ niệm, ngày 7/10. Quân đội Israel ở trong tình trạng báo động tối đa để phòng ngừa những toan tính ở Gaza cũng như tại Cisjordan.
Một điều chắc chắn là: trước ngày 7/10/2023, vị thế của Netanyahu về mặt chính trị, xã hội bị bấp bênh và yếu, ít được sự đồng thuận và bị điều tra vì tham nhũng, nay ông trở thành người khó có thể thay thế, mặc dù có những phản đối và bất mãn của dân chúng, ông vẫn vững mạnh. Kéo dài xung đột, gia tăng cường độ, thực tế là phá những toan tính thương thuyết, không đề ra một kế hoạch cho những gì xảy ra sau xung đột là điều nhắm phuc vụ cho lợi ích cá nhân và chính trị của ông ta. (Nicola Scopelliti, Nuova Bussola Quotidiana 5/10/2024)