Nhiều dịp ĐGH Phanxicô khi nào có thể là gặp, tiếp xúc, gần gũi, hay gửi sứ điệp cho giới trẻ khuyên vào khuân vào phép trong Giáo Hội để nên người hữu ích cho Giáo Hội và đất nước.
1) Trong JMJ 22-28.7.2013, tại Brasil, ĐGH nói với người trẻ: Tôi đến gặp những người trẻ, được thu hút vì lòng bàn tay mở rộng của Chúa Giêsu. Họ muốn nới rộng bàn tay, gần con tim của Chúa và lắng nghe tiếng mạnh mẽ rõ ràng: ‘’Các con hãy đi và làm cho mọi người làm môn đệ’’. Và ngỏ lời với gia đình của người trẻ: Các con là con ngươi trong mắt gia đình chúng ta. Giới trẻ là cửa sổ, tương lai thế giới. (GXVN 10.2013, tr. 16)
2) Ngày 3. 10. 2018, huấn dụ mở đầu cho Thượng HĐGM về người trẻ, ĐGH nói: người trẻ phải nói thẳng, lắng nghe và phân định, vượt thắng thành kiến, tuyệt đối tránh xu hướng giáo sỹ trị, tự mãn, tự phụ và làm tươi nở hy vọng. Nội dung huấn dụ rất phong phú, 8 điểm:
– Can đảm chia sẻ, thành thật phê bình: Tất cả hãy can đảm dám nói, nói ngay,
nói thẳng, nghĩa là liên kết tự do thật sự và bác ái. Một sự phê bình thành thật và trong sáng là xây dựng và trợ giúp.
– Khiêm tốn lắng nghe, đối thoại: Lắng nghe cởi mở đi đến đối thoại, nói cả những gì cần sửa bổ túc gợi ý và thay đổi. Đó là dấu hiệu trưởng thành nhân bản và tinh thần.
– Thực hành phân định là thái độ nội tâm ăn sâu vào đức tin cũng là mục đích nhắm tới. Sau mỗi phát biểu cần im lặng, chừng 3 phút, suy nghĩ âm hưởng chọn lọc giải thíc, đem ra áp dụng cho cuộc sống.
– Vượt trên thành kiến và quan niệm cố hữu: cần biết người khác là ai và họ muốn gì. Thành kiến là quan niệm sai, bám rễ sâu mà không hay. Người trẻ bị cám dỗ cho người lớn lỗi thời, không kinh nghiệm. Tất cả là trở ngại lớn cho đối thoại. Liên minh các thế hệ có thể và cần Iàm ngay.
– Cám dỗ của người lớn cần vượt thắng: Người lớn đừng coi thường người trẻ và phán đoán họ tiêu cực cho họ vô luân hay không khả năng cứu vãn văn hóa hay dân tộc. Trái lại, người trẻ đừng cho người lớn là ‘‘đồ cổ, lỗi thời, nhàm chán’’. Sức khỏe tuy yếu kém, người lớn luôn là ký ức, căn cội và mạch tim. Hai thế hệ đừng coi thường nhau
– Vượt thắng nạn giáo sỹ lạm quyền: Luôn chống lại nguy cơ ‘‘giáo sỹ trị, lạm quyền’’. Làm mất ơn gọi, mất uy tín là đồi bại trong Giáo Hội. Phải khiêm tốn xin lỗi và tạo điều kiện không tái diễn.
– Cảnh giác người trẻ: Cần chữa trị tự mãn, tự phụ và vội vã đưa ra kết luận nơi nhiều người trẻ. Đó là nguyên nhân dẫn tới lạc hướng, ngỡ ngàng, hoang mang, quên lịch sử ý nghĩa sống.
– Gặp gỡ giữa các thế hệ mang lại hy vọng: Gặp gỡ trao đổi rất phong phú mãnh liệt cho tương lai. Đừng so sánh quá khứ, sẽ bi quan cho tương lai. Đừng đếm thất bại làm chùn chân tiến bước. (RV 3.10.2018)
3) Trong tựa đề tác phẩm ‘’Thánh Gioan Bosco, một ‘’Tác Nhân’’ của Tin Mừng’’, do nhiều tu sỹ Salésiens viết, ĐGH ghi: Người trẻ phải đem Tin Mừng Chúa Phục Sinh và trở thành nhân chứng cho Tin Mừng. Nói rõ: Hãy đưa người trẻ đến với Tin Mừng. Một Tin Mừng đơn thuần thanh khiết dù phải đối đầu với văn hóa phức tạp tại mỗi quốc gia. Tu sỹ Salésien may mắn có vị sáng lập đầy tình thương và bác ái. Xưa, hồi nhỏ, ĐGH cũng học Salésien (Vietcathlic 12.1.2019). Ngày 30.1.2019, triều yết chung, ĐGH nhắc người trẻ đi lễ kính thánh Don Bosco (31.1) vì Ngài là vị ‘’thánh luôn ôm lấy các em vào lòng’’.
4) ĐGH viết trong Tông huấn Veritas Gaudium (29.1.2018, Niềm Vui Chân Lý): Trước những thách đố hiện nay, cần có nền giáo dục để hoàn thành ‘‘những tiến bộ’’, không sẽ ngụy ngã trước ‘‘văn hóa thu hẹp’’, con người thành một chất thái, tìm những lợi nhuận và khoa học kỹ thuật. Văn kiện áp dụng cho giáo dục đại học Công Giáo, theo 4 tiêu chuẩn:
– Trình bày Tin Mừng mới mẻ và thu hút
– Cống hiến cho ‘đối thoại rộng khắp’ và ‘nền văn hóa gặp gỡ’
– Dấn thân cho phương pháp bên trong các bộ môn và giữa các bộ môn với nhau
– Nhấn mạnh vào ‘mạng lưới’ để thúc đẩy nghiên cứu vì lợi ích chung. (Catholic Worl News. 30.1. 2018)
Vì thế Giáo Hội đã gia nhập vào 4 hiệp ước của UNESCO. ĐGH Benedicto XVI năm 2007, đã thiết lập Văn phòng Tòa Thánh Lượng Giá và thăng tiến phẩm chất các Đại Học và các phân khoa của Giáo Hội (AVEPRO) (vietcatholic 29.1.2018)
5) Trước JMJ tại Panama, ĐGH đã gửi thông điệp cho các bạn trẻ giáo phận David, Panama, tại Soloy, họp 17-21.1.2019, chuẩn bị trước cho đại hội. ĐGH cám ơn các thiện nguyện và khuyến khích giới trẻ địa phương duy trì nền văn hóa gốc rễ của họ bằng cách chống lại bị đẩy ra bên lề, bị loại trừ, phí phạm và làm cho người nghèo bị đe dọa và xây dựng một thế giới công lý và nhân bản hơn. ĐTC nói: Chúng ta mang ký ức quá khứ để xây dựng tương lai một cách can đảm. Đây là phương châm các bạn chọn cho những ngày chuẩn bị JMJ. Từ văn hóa căn bản gốc rễ mọc lên đơm hoa kết trái. Từ gốc rễ bén vào tương lai. Sẽ phát sinh sức mạnh làm các bạn lớn lên, triển nở và sinh hoa trái. Chúng ta phải bảo vệ căn nhà chung, xây dựng một thế giới khác, công bằng và nhân bản hơn. Đó là thách thức hôm nay. (vietcatholic 21.1.2019)
6) Để chuẩn bị cho Đại hội JMJ tại Panama, 22.2. 2019, ĐGH đã gửi cho đại hội thông điệp mang tên: Thưa Bà Maria, xin đừng sợ, vì bà đẹp lòng Thiên Chúa (Lc 1, 30). JMJ kỳ này trùng hợp với Thượng HĐ GM TG về Giới Trẻ, tại Roma, 3-28.10. 2018, đề tài: ‘’Người trẻ, đức tin và phân định ơn gọi’’
– Thưa Bà Maria, xin đừng sợ: Lời chào sứ thần đột ngột trấn an thiếu nữ bình dị đừng sợ, vui lên: Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Chúa ở cùng bà (Lc.1, 28). Còn sợ là đức tin chưa vững chắc. người Kito hữu không bao giờ sợ hãi, hoài nghi.
– Vì bà đẹp lòng Thiên Chúa: Không sợ vì Đức Mẹ đầy ân sủng liên tục chứ không phải hời hợt, cả những thử thách trong tương lai (vietcatholic. 23.1.2019)
– sợ vì Đức Mẹ đầy ân sủng liên tục chứ không phải hời hợt, cả những thử thách trong tương lai (vietcatholic. 23.1.2019)
7) Ngày 24.1.2019, 17g30, JMJ 2019, tại Panama, đây là buổi chính của đại hội, ĐGH gặp giới trẻ tại cánh đồng bờ biển Santa Maria la Antigua. ĐGH nói: Phêrô và Giáo Hội đang đi, lên đường với các bạn. Các bạn đừng sợ, tiếp tục đưa ra chứng tá thuyết phục hơn cho Tin Mừng. Cùng nhiều năng lực hơn tươi mới giúp hạnh phúc và sẵn sàng hơn. Chúng ta cần khám phá và đánh thức tươi mới trẻ trung Giáo Hội. Tiến lên không ngừng để phục vụ và khuyến khích nhau phát triển xây dựng bằng nỗ lực văn hóa mới. Từ các nền văn hóa, ngôn ngữ, phong tục, lịch sử khác nhau. Nhưng không ngăn cản gặp, vui mừng bên nhau. Hợp nhất thành nền văn hóa gặp gỡ chung. Là mời mọi người tập hợp tin, dám sống anh em. (Vietcatholic News 24.1.2019)
7) Ngày 25.1.2019, 10g30, JMJ tại Panama 2019, ĐGH chủ tọa nghi lễ đặc biệt sám hối, với 200 bạn trẻ tại nhà tù thanh niên, ở Las Garzas de Pacora, không dự JMJ, ĐGH ngồi tòa cho tù nhân. Bài giảng, ĐGH nói: Chúa Giêsu đón tiếp và ngồi ăn với người tội lỗi. Người Do Thái cằn nhằn, như ngăn chặn ‘‘mọi thay đổi, hoán cải và hội nhập’’. Làm như vậy là chia rẽ, cho người này tốt lành, công chính, người kia tội lỗi, mưu mô, xảo quyệt. 11 thiếu niên tù được thả và gặp ĐGH. Ban tổ chức cho là sự kiện đặc biệt trong đó ‘‘những người bị tước đoạt tự do sẽ tham gia phụng vụ sám hối với ĐTC trong hành động ăn năn, hòa giải và tha thứ’’. Đây là thực hiện mời gọi của Tin Mừng: cho kẻ rách rưới ăn mặc, viếng kẻ liệt cùng kẻ tù rạc.
Cùng ngày, 15g15, ĐGH dự Đường Thánh Giá, tại Juan Pablo II, một trong hoạt động nổi của đại hội. ĐGH dâng lời nguyện: Lạy Chúa, con đường thập giá Con Cha vẫn tiếp diễn. Xin dạy chúng con biết đứng dưới chân mọi thập giá. Xin mở mắt, cứu chúng con khỏi tê liệt, sợ hãi, tuyệt vọng. Và dạy chúng con biết nói ‘‘này con đây’’ bên cạnh Con Chúa, Đức Mẹ và Môn Đệ, cả những tâm hồn mong chào đón Nước Chúa trong tâm hồn (vietcaholic. network 25.1.2019).
8) Sứ điệp ngày 22.4.20218, ĐGH gửi cho ngày Thế Giới Ơn Gọi lần 55, chủ đề theo ba khía cạnh: ‘’Lắng nghe, phân định và sống lời mời gọi của Chúa’’.
-Lắng nghe: Cả Chúa Giêsu cũng được kêu gọi, sai đi. Ngài cần hồi niệm trong thinh lặng, đã lắng nghe trong hội đường, dưới ánh sáng Thánh Linh. Ngày nay, thái độ này khó khăn, vì xã hội ồn ào, giao động, thử thách, làm phân tâm, hoang mang.
– Phân định: Mỗi người khám phá ơn gọi qua phân định thiêng liêng, đối thoại và lắng nghe Thánh Linh. Đi đến lựa chọn cuộc sống. Ơn gọi Kitô luôn có chiều kích ngôn sứ sai đến với người khác.
– Sống lời mời gọi của Chúa: Niềm vui của Phúc Âm mở cho chúng ta gặp gỡ Thiên Chúa và anh em. Không chần chờ hay lười biếng. Chúa mời gọi sống trong hôn nhân hay thánh hiến, trở thành chứng nhân lúc này. Sống ơn gọi ngày hôm nay và mau mắn trả lời ‘này con đây’’. (RV 5.12.2017)
9) Tiếp tục bài Giáo lý về kinh Lạy Cha, 16.1.2019, ĐTC kêu gọi các em nhỏ cả các bạn trẻ, Chúa Cha như Cha mình, dù có sai phạm nho nhỏ, hay gặp khó khăn, cũng cứ tự nhiên thưa với Ngài, đầy lòng tin tưởng phó thác: Abba, Cha ơi ! Người Cha không bao giờ quên hay bỏ bê, không yêu con mình. Tìm giờ gần bên thỏ thẻ với Cha mình. (vietcatholic.net. 19.1.2019)66)
10) Giảng trong kinh chiều 18.1.2019, tại Đền thờ Thánh Phaolo ngoại thành, khai mạc cầu cho Hiệp Nhất Kitô hữu. Chủ đề: ‘’Anh em phải theo đuổi công lý và chỉ công lý mà thôi’’ (Đnl 16, 20) Trước sự có mặt của sinh viên trẻ của Chính Thống, ĐGH kêu gọi: Anh em sẽ liên hoan trước nhan Thiên Chúa của anh em với con trai con gái, tôi tớ nam nữ trong các thành của anh em, với ngoại kiều, cô nhi qủa phụ giữa anh em, nơi Thiên Chúa chọn anh em để danh Người ngự trị (Đnl 16, 11). Như Thánh Phaolo viết cho dân Roma (Rm 15, 1): Bổn phận chúng ta, người có đức tin, phải nâng đỡ người yếu đuối, không có đức tin, chứ không chiều theo sở thích họ. Theo gương Chúa Giêsu, chúng ta phải nỗ lực giúp đỡ những người yếu đuối. Liên đới chia sẻ trách nhiệm là luật lệ chi phối gia đình Kitô. (vietcatholic 18.1.1019)
11) Không phải giáo huấn của ĐGH, chỉ là hoạt động của Giới trẻ Hoa Kỳ, họp 3-7.1.2019, hai năm 1 lần, mang tên SEEK 2019, qui tụ 17.000 bạn trẻ về Indianapolis, Indiana, do Lm Patrick Briscoe, Đa Minh, tổ chức. Đại hội thuộc Fellowhip of Catholic University Student (Focus, Hiệp Thông Sinh Viên Đại Học Công Giáo). Đại hội biểu dương tinh thần hăng say tuổi trẻ. Mỗi ngày có thánh lễ, chầu Thánh Thể, cầu nguyện, thuyết giảng, thảo luận và phát biểu. Năm nay có Thánh tích Trái Tim không hư nát của thánh Gioan Maria Vianney, được cung nghinh đến đại hội. Cha Rosemary Sullivan, điều hành đại hội cũng là Giám Đốc Ơn Gọi toàn quốc (NCDVD), mô tả: Tôi mục kích cả một cơn sóng của niềm vui thầm lặng. Tôi thấy Thánh Gian M Vianney đang lôi kéo các cõi lòng về Thiên Chúa. Người trẻ đang ôm lấy Giáo Hội vì họ được mời gọi ôm lấy những điều mà Giáo Hội có từ thuở nào. Cha Patrick Briscoe cho thấy: Một phần trò chuyện thánh thiêng đang diễn ra. Như Sullivan, tham dự, phát biểu: Tôi thấy Thánh GM Vianney đang lôi kéo các cõi lòng về với Thiên Chúa. Như thành GM Vianney từng nói: Khi trái tim trong sạch và đơn sơ, không thể không yêu thương, vì nó đã khám phá ra nguồn gốc của tình yêu là Thiên Chúa. (vietcatholic, 18.1.2019)
Không gì đánh giá chính xác Giới Trẻ bằng kết luận của bản ‘’Kết thúc của Thượng HĐ GM TG về Người Trẻ, họp từ 3-28.10. 2018, tại Roma. Bản văn viết: Chúng tôi thấy rõ từ đầu hành trình của Thượng HĐ rằng người trẻ là một phần không thể thiếu trong Gíao Hội. Sự thánh thiện cũng thế trong thập kỳ gần đây tạo ra mùa hoa nở rộ đa diện khắp nơi. Việc chiêm ngắm và suy niệm trong Thượng HĐ lòng can đảm của nhiều người trẻ từ bỏ cuộc sống trung thành với Tin Mừng, đã khiến chúng tôi cảm động. Lắng nghe các chứng từ của những người trẻ có mặt tại THĐ, giữa những cuộc bách hại, đã chọn chia sẻ cuộc Khổ Nạn của Chúa Giêsu, đã tái sinh. Nhờ sự thánh thiện của người trẻ, Hội Thánh có thể làm hồi sinh lòng hăng say tinh thần và sức sống tông đồ của mình. Hương thơm của thánh thiện phát sinh từ tốt lành nhiều người trẻ như thế, có thể chữa lành các vết thương của Giáo hội và thế giới, đưa chúng ta trở lại với tình yêu trọn vẹn mà chúng ta luôn được mời gọi. Các vị thành trẻ đẩy chúng ta trở lại tình yêu ban đầu của mình (x. Kh 2, 4) (Bản văn số 167) (Vietcatholic. News. 2.1.2019).