Trong một cuộc phỏng vấn với Vatican Media, Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, định nghĩa các Sứ thần Tòa thánh là những cây cầu nối Đức Giáo hoàng với các Giáo hội địa phương, Giáo hội với các Quốc gia và những vết thương của thế giới bằng hy vọng của Phúc Âm. Nhiệm vụ của họ là “dấn thân làm trung gian và đối thoại” và trở thành người gieo mầm hòa bình.Vatican News
Cuộc phỏng vấn diễn ra trong bối cảnh Ngày Năm Thánh của Tòa Thánh, được cử hành vào ngày 9/6/2025, và vào ngày trước cuộc gặp gỡ của Đức Thánh Cha Lêô XIV với các Sứ thần Tòa Thánh vào ngày 10/6/2025.
Đại diện Tòa Thánh là cầu nối
Trước hết, Đức Hồng y Parolin nói rằng “Năm Thánh của Tòa Thánh là khoảnh khắc hiệp nhất quan trọng, ngay cả đối với các Đại diện Tòa Thánh. Mỗi người trong số họ đều sống một kiểu ‘hành hương’ liên tục, không thể định cư lâu dài ở một nơi… Năm Thánh gợi lên hình ảnh một gia đình, trải dài khắp thế giới nhưng vẫn hiệp nhất, tụ họp tại Roma để gần gũi với Đức Giáo hoàng”.
Đức Hồng y giải thích thêm: “Cuộc tụ họp này làm rõ mối liên hệ giữa chiều kích địa phương và toàn cầu của Giáo hội. Đại diện Tòa Thánh trước hết và quan trọng nhất là cầu nối giữa Đại diện của Chúa Kitô và các cộng đồng mà ngài được phái đến. Đồng thời, ngài duy trì mối liên hệ giữa các Giáo hội địa phương và Tòa Thánh. Phủ Quốc vụ khanh đóng vai trò điều phối trong việc duy trì sự hiệp nhất này, hỗ trợ sứ mạng của các Đại diện Tòa Thánh tại Roma và trên toàn thế giới”.
Đại diện Tòa Thánh vừa có vai trò ngoại giao vừa có vai trò mục tử
Câu hỏi được đặt ra là “vai trò của các Sứ thần Tòa Thánh, những người đại diện cho Đức Thánh Cha tại các Giáo hội địa phương và chính quyền dân sự, có gì đặc biệt và họ cân bằng trách nhiệm mục vụ và ngoại giao của mình như thế nào”. Đức Hồng y Quốc vụ khanh Tòa Thánh trả lời rằng các Sứ thần Tòa Thánh có vai trò ngoại giao khi là đại diện của Đức Giáo hoàng tại các chính phủ quốc gia và các tổ chức quốc tế: “tương tác với các chính quyền dân sự, nỗ lực hàn gắn chia rẽ và thúc đẩy hòa bình, công lý và tự do tôn giáo. Họ làm điều này không phải để theo đuổi lợi ích quốc gia, mà được hướng dẫn bởi tầm nhìn về thế giới và quan hệ quốc tế lấy Phúc Âm làm trung tâm”.
Tuy nhiên, vai trò của các Sứ thần còn phải dựa trên sự hiện diện mục vụ thực sự. Đức Hồng y giải thích: “Trên hết, Sứ thần là một người của Giáo hội—một mục tử—được kêu gọi noi gương Chúa Kitô, Mục tử nhân lành. Trở thành một mục tử có nghĩa là gần gũi với các giám mục, linh mục, tu sĩ và cộng đồng mà họ được sai đến để phục vụ. Điều này đòi hỏi một tầm nhìn thuộc về Giáo hội—một nhận thức của linh mục về trách nhiệm đối với người khác. Theo cách này, Sứ thần trở thành cầu nối giữa Người kế vị Thánh Phêrô và các Giáo hội địa phương, giữa Giáo hội và các Quốc gia, và giữa những vết thương của thế giới và hy vọng mà Phúc Âm mang lại”.
Ba phẩm chất thiết yếu của một vị Đại diện Giáo hoàng
Tiếp tục cuộc phỏng vấn, Đức Hồng y Parolin nêu lên 3 phẩm chất thiết yếu của một vị Đại diện Giáo hoàng, đặc biệt là trong bối cảnh lịch sử phức tạp ngày nay.
Khiêm nhường
Đầu tiên là sự khiêm nhường, một phẩm chất của tâm hồn, để một người cảm thấy mình “nhỏ bé” và tin tưởng rằng Chúa có thể hoàn thành những điều vĩ đại thông qua chúng ta. Đức Hồng y nói: “Trong một thế giới bị tàn phá bởi hận thù và bạo lực, có nguy cơ nó rơi vào sự bi quan. Tuy nhiên, khi đối mặt với những trách nhiệm khó khăn hoặc bất ngờ, chúng ta đặt niềm tin vào ân sủng đồng hành và hỗ trợ sứ mạng”.
Lòng nhiệt thành truyền giáo
Tiếp đến, Đức Hồng y Parolin nhấn mạnh đến lòng nhiệt thành truyền giáo. “Đại diện Giáo hoàng là người mang theo nền ngoại giao của Phúc Âm, được giao phó nhiệm vụ mang ánh sáng của Chúa Kitô đến tận những ngóc ngách xa xôi nhất của Trái đất”.
Người của hòa giải
Phẩm chất cuối cùng, theo Đức Hồng y, Sứ thần Tòa Thánh phải là người của sự hòa giải. Ngài giải thích: “Sứ mạng của ngoại giao của Tòa Thánh là hỗ trợ những nỗ lực của Đức Thánh Cha nhằm xây dựng một thế giới bắt nguồn từ chân lý, công lý và hòa bình. Trong bối cảnh ngày nay, Đại diện Giáo hoàng được kêu gọi cống hiến hết mình cho hoạt động hòa giải và đối thoại. Đây là cách duy nhất để dệt nên nền tảng hợp tác quốc tế và phân định ngay cả ý chí mong manh nhất về hòa bình giữa các bên chia rẽ”.
Ngài nói thêm: “Chúng ta phải đáp lại lời kêu gọi của Đức Thánh Cha để trở thành người gieo rắc hòa bình, nhận ra rằng trong ngoại giao, người khác không phải là kẻ thù, nhưng là đồng loại mà chúng ta được kêu gọi hợp tác”.
Việc đào tạo các nhà ngoại giao của Tòa Thánh
Trả lời câu hỏi cuối cùng nói về việc đào tạo ngoại giao cho các linh mục trẻ để theo kịp những thách thức của thời nay, Đức Hồng y Quốc vụ khanh nói về cuộc cải cách của Học viện ngoại giao của Tòa Thánh nhằm cập nhật và củng cố việc đào tạo đó để có thể ứng phó tốt hơn với những phức tạp của thế giới hiện đại.
Ngài giải thích: “Mục đích của giai đoạn mới này trong ngoại giao Vatican là cử ra những đại diện vừa có năng lực chuyên môn vừa được thúc đẩy mạnh mẽ bởi tinh thần truyền giáo. Những nhà ngoại giao này được kêu gọi thực hiện Giáo huấn của Giáo hoàng như những công cụ của sự hiệp thông, những người gieo mầm hòa bình và những người xây dựng các mối quan hệ được đánh dấu bằng sự liên đới và hòa hợp giữa các dân tộc”.
