Tước hiệu “Mẹ Hội Thánh” (Mater Ecclesiae) được Giáo hội Công giáo long trọng tuyên xưng cho Đức Trinh Nữ Maria, người không chỉ là Mẹ Thiên Chúa mà còn là người Mẹ thiêng liêng của toàn thể Hội Thánh. Tước hiệu này nói lên vai trò đặc biệt và cao cả của Mẹ Maria trong mầu nhiệm cứu độ và trong đời sống của Dân Chúa.
- Nguồn gốc tước hiệu “Mẹ Hội Thánh”
Tước hiệu “Mẹ Hội Thánh” không phải là một sáng kiến mới mẻ, nhưng đã có nền tảng trong Kinh Thánh và truyền thống lâu đời của Giáo hội. Khi Chúa Giêsu chịu treo trên thập giá, Ngài đã nói với Mẹ Maria và thánh Gioan: “Thưa Bà, này là con Bà”… “Này là Mẹ con” (Ga 19,26-27). Từ giây phút đó, Mẹ Maria trở thành Mẹ của các môn đệ – tức là Hội Thánh sơ khai.
Thánh Giáo hoàng Phaolô VI đã chính thức tuyên xưng tước hiệu này vào ngày 21 tháng 11 năm 1964, trong phiên họp cuối của Công đồng Vatican II. Ngài nói: “Chúng tôi tuyên xưng Đức Trinh Nữ Maria là Mẹ Hội Thánh, nghĩa là Mẹ của toàn thể Dân Chúa, của các tín hữu cũng như các Mục tử, những người gọi Mẹ là Mẹ rất đáng yêu thương.”
- Vai trò của Mẹ Maria trong đời sống Hội Thánh
Mẹ Maria hiện diện âm thầm nhưng thiết yếu trong suốt hành trình của Hội Thánh:
- Trong Cựu Ước, Mẹ được tiên báo như “người nữ” sẽ đạp đầu con rắn (St 3,15), là biểu tượng của người nữ chiến thắng tội lỗi và ma quỷ.
- Tại Biến cố Truyền tin, Mẹ thưa “Xin vâng”, đón nhận vai trò làm Mẹ Đấng Cứu Thế. Từ đó, Mẹ cộng tác mật thiết trong chương trình cứu độ.
- Tại tiệc cưới Cana, Mẹ là người khơi mở dấu lạ đầu tiên của Chúa Giêsu, cho thấy vai trò trung gian của Mẹ trong đời sống thiêng liêng.
- Dưới chân thập giá, Mẹ hiệp thông sâu xa vào cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu, và từ đó trở thành Mẹ của nhân loại.
- Tại phòng Tiệc ly, Mẹ hiện diện cùng với các Tông đồ cầu nguyện, đợi chờ Chúa Thánh Thần hiện xuống – chính trong giây phút đó Hội Thánh được khai sinh.
- Ý nghĩa mục vụ và thiêng liêng
Việc tôn vinh Mẹ Maria là Mẹ Hội Thánh không chỉ là một hành vi sùng kính, mà còn mang chiều sâu mục vụ:
- Mẹ là mẫu gương đức tin sống động và khiêm nhường cho Hội Thánh noi theo.
- Mẹ luôn đồng hành, cầu bầu và che chở Hội Thánh, nhất là trong những lúc khó khăn, thử thách.
- Mẹ dạy chúng ta biết sống lắng nghe Lời Chúa, chuyên chăm cầu nguyện, và sống bác ái với mọi người.
- Lễ kính Mẹ Hội Thánh
Ngày lễ kính Đức Maria Mẹ Hội Thánh được Đức Giáo hoàng Phanxicô thiết lập vào năm 2018 và được cử hành hằng năm vào ngày thứ Hai sau lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống. Việc thiết lập ngày lễ này nhấn mạnh vai trò không thể tách rời của Mẹ Maria trong đời sống và sứ mạng của Hội Thánh.
Kết luận
Đức Maria – Mẹ Hội Thánh – không ngừng dẫn đưa con cái mình đến gần Chúa Giêsu hơn. Mẹ là mẫu gương hoàn hảo về đời sống đức tin, là người Mẹ hiền dịu, luôn chăm sóc và nâng đỡ Hội Thánh qua mọi thời đại. Mỗi Kitô hữu được mời gọi đến với Mẹ, học nơi Mẹ và sống theo gương Mẹ để trở thành chứng nhân sống động cho Tin Mừng trong lòng Hội Thánh hôm nay.
