Bài 33: ROBOT THÁNH
Thùy Trang, DHM
Hỏi: Nếu những ai xuống hoả ngục thì họ vĩnh viễn đoạn tuyệt với Thiên Chúa. Vậy Chúa có quá hà khắc, không thương xót những linh hồn ấy.
Trả lời:
Chàng Anh: Kể cũng lạ, Chúa tài thế, sao không tạo ra chúng mình chỉ có một khả thể là chọn Chúa thôi…?
Nàng Nương: Nghĩa là thánh từ đầu đến chân á?
Chàng Anh: Ừa. Ao ước được vậy cho nó khỏe. Lại khỏi phải sợ bị rơi xuống Hỏa ngục nữa. Cứ thế mà sống thoải mái…
Nàng Nương: OK. Vậy giờ cùng tưởng tượng chút nhé… Sau năm ngày sáng tạo, Thiên Chúa đã tạo ra hết mọi sự trên dưới bốn phương có đủ; nào là mặt trời mặt trăng sao sáng; nào là nước với sông hồ biển khơi; nào là cây rừng với muôn thú, lại có cả chim chóc, côn trùng và cả những con siêu bé nữa…
Chàng Anh: À ha… rồi sao nữa?
Nàng Nương: Ngài làm ra tất cả những thứ đó để chuẩn bị đón con người! Đây là loài cao cấp nhất mà Ngài muốn làm nên. Loài đó có sự sống thể lý như cơ thể bạn đó. Loài đó có sinh khí và thần khí, như bạn có khả năng suy tư và linh hồn đó. Loài đó còn biết yêu nữa (biết cả tương tư nữa kìa)… Để an toàn, Ngài lập trình thật kỹ lưỡng từng chi tiết cho nó. Ngài mặc định tất cả mọi cách thức nó suy nghĩ, hành động, ăn uống, tương quan. Ngài quy định luôn cho nó chính xác ngày giờ, nơi chốn và cách thức nó được sinh ra và chết đi. Sự toàn tri của Ngài đã giúp Ngài chẳng vất vả gì trong việc điều khiển loài người mà Ngài đã tạo nên. Thế là mọi sự đã hoàn tất. Ngài thấy chúng sinh sôi nẩy nở, làm việc, tương quan, cảm xúc… trong một trật tự hoàn hảo.
Chàng Anh: Thôi thôi… như vậy thì chán như con gián! Nghe gì mà giống Robot quá! Còn gì là vui đâu. Chúa cứ bấm nút và con người ấy cử động… rồi chết!
Nàng Nương: Ừ vậy sao cứ đòi mình có được khả năng “miễn nhiễm với tội lỗi”!?
Chàng Anh: Ờ… Nhưng như vậy có nghĩa là gì?
Món quà tự do
Điều trên có nghĩa là gì, khi bạn không chỉ có một khả thể duy nhất là chọn Chúa mà thôi, bạn trẻ ơi?
Chắc bạn không còn hứng thú với ý nghĩ ao ước gì mình “chẳng hề phạm tội” như Chàng Anh. Đơn giản vì bạn không muốn bị điều khiển từ xa mọi sự như thế!
“Dò sông dò biển còn dò,
Nào ai lấy thước mà đo lòng người.”
(Ca dao Việt Nam)
Sao lòng người, hay con người lại phức tạp đến thế? Câu trả lời là vì Thiên Chúa muốn nó trở nên một tạo vật có khả năng đáp lại tình yêu Ngài cách tự do.
Thật thế, Thiên Chúa đã đặt vào con người quá nhiều ưu phẩm của Ngài để làm cho con người nên hình ảnh Ngài trong vai trò là nam, là nữ. Ngài tặng ban cho con người một trong những món quà cao quý nhất của phẩm tính Ngài là tự do. Ngài hằng tôn trọng tự do đó cách tuyệt đối. Nếu không tin bạn cứ thử cho biết!
Chắc hẳn bạn nhớ câu chuyện Chúa Giêsu kể về người cha có hai con trai (Lc 15,11–32). Ông biết ý định muốn đi bụi của người con út. Ông cũng biết sự tính toán ích kỷ của người con cả. Thế mà ông vẫn cứ để cho mọi sự diễn ra. Phần ông, ông sẽ làm mọi sự khác để sửa sai sau đó. Làm như thế sẽ mệt hơn là răn đe, cấm cản ngay từ đầu! Tuy nhiên, các con ông có cơ hội để biết rằng cha thương mình thật. Cha rất tôn trọng tự do của mình. Một khi nghiệm lại được, họ sẽ muốn yêu cha mình với tất cả lòng biết ơn, và nỗ lực sống tốt như cha.
Thiên Chúa có khắc nghiệt?
Có một trò chơi dân gian đã được các nhà truyền giáo tạo ra để dạy giáo lý cho trẻ em:
“Thiên đàng hỏa ngục hai bên,
ai khôn thì về ai dại thì sa,
đêm nằm nhớ Chúa nhớ Cha,
đọc kinh cầu nguyện kẻo sa linh hồn,
linh hồn phải giữ linh hồn,
đến khi ngày chết được lên thiên đàng.”
Vì bạn có tự do, nên việc bạn chọn vào Thiên Đàng hay Hỏa Ngục nằm trong khả năng của bạn. Thiên Chúa không ném bạn vào Hỏa Ngục để vĩnh viễn cắt đứt tương quan với bạn, và không bao giờ thương xót bạn nữa. Thiên Chúa không phải là một thẩm phán hà khắc và vô cảm. Trái lại, Ngài đau xót vì bạn không muốn vào hiệp thông trọn vẹn với Ngài mãi mãi trên Thiên Đàng. Ngài khổ tâm vì bạn muốn đoạn tuyệt với Ngài; nhưng Ngài không thể rút lại tự do đã ban cho bạn. Ngài không muốn ép bạn thành Robot thánh.
Vậy phải nói sao về chuyện phán xét chung và riêng? Mang hình ảnh Thiên Chúa, con người có lương tri để phân định phải trái và tự do hành động. Sau khi chết, bạn đứng trước Thiên Chúa cùng với lương tri của mình. Khi đó không còn sự ngụy biện nào chen vào giữa bạn và sự vật sự việc. Bạn thấy rõ cuốn phim đời mình đang được chiếu lại. Phim đã hết. Bạn tự biết mình sẽ bước qua bên phải để “vào hưởng niềm vui của chủ ngươi” (Mt 25,21), hoặc bước qua bên trái để “vào nơi dành cho tên Ác Quỷ và các sứ thần của nó” (Mt 25,41).
Cũng tương tự như thế với phán xét chung, thân xác bạn sẽ sống lại và kết hợp với linh hồn để cùng hưởng vinh quang, hoặc cùng chịu đau khổ đời đời. Cả hai đều là hệ quả của những điều bạn tự do chọn lựa; và tự phán xét mình khi soi rọi mình theo cùng đích mà Thiên Chúa tốt lành và yêu thương đã sắp đặt cho bạn.
Tôi muốn chọn gì?
Có lẽ câu trả lời đã quá rõ: Thiên Đàng. Trả lời thì dễ, nhưng chọn Thiên Đàng đồng nghĩa với việc “qua cửa hẹp” (Mt 7,13–14). Nghĩ tới cửa hẹp, bạn bị ám ảnh bởi mất tự do. Sự thật có phải thế chăng? Thiên Chúa có đòi lại một phần tự do của bạn để đánh đổi Thiên Đàng cho bạn?
Tuổi trẻ đầy năng lượng, đầy khát vọng, cùng với sự liều lĩnh vốn có của nó là một giai đoạn rất đẹp của đời người. Bạn không muốn bị bất cứ giới hạn nào cản bước. Thiên Chúa ủng hộ bạn khi ban cho bạn giai đoạn tuyệt đẹp này của đời người.
Chàng thanh niên Inhã thành Loyola, hay chàng thanh niên Augustino cũng đã từng như bạn. Nhưng may thay họ đã tìm được lối đi cho năng lượng, khát vọng, và sự liều lĩnh của họ. Họ quy tất cả cho vinh danh Chúa, cho việc khám phá sự tuyệt diệu của tình yêu Thiên Chúa – Đấng làm cho họ được bình an mãn nguyện.
Hành trình nào để đi đến đó?
Chúng ta thường bắt đầu cuộc đời mình với nỗ lực chinh phục thế giới và tìm cách thống trị thiên nhiên. Những va vấp cuộc đời sẽ đưa ta vào trong thế giới nội tâm tổn thương và đầy bất ổn của mình; và bạn bắt đầu khổ sở ở đó. Đôi lúc bạn muốn kết thúc hành trình tại đó thì chắc thoải mái hơn!
Cánh cửa cuộc đời mở ra lần thứ nhất khi bạn được chào đời để làm người. Khi cánh cửa cuộc đời mở ra lần thứ hai, bạn biết đến một chân trời khác: làm con Chúa. Bạn bắt đầu thấy hành trình đã qua đầy sai lỗi và lạc hướng. Bạn khao khát một sự thanh tẩy thật sự để được tinh tuyền trở lại như tấm áo Rửa Tội. Bạn nỗ lực sám hối và canh tân. Bạn bước đi dưới sự hướng dẫn của Chúa, đan xen với những khoái lạc còn sót lại. Bạn cảm nếm tình yêu đồng hành và tha thứ của Giêsu. Bạn ao ước trở nên môn đệ Ngài.
Bây giờ bạn muốn dùng tất cả năng lượng, khát vọng, sự liều lĩnh của mình để cùng với Ngài xây dựng tâm hồn mình và soi sáng tâm hồn tha nhân. Bạn muốn yêu lại chính mình, yêu Ngài, yêu người khác và mọi tạo thành của Ngài. Bạn thấy mình ngày càng được tự do khỏi những ràng buộc của tội lỗi. Để đến một ngày bạn thấy mình được biến đổi nên giống Thiên Chúa; bạn thành một thánh nhân!
Thế đấy, bạn đã giã từ một tự do phóng túng để đi vào một tự do đích thực – tự do của con cái Thiên Chúa (Gl 5,1–26).
Chúc bạn thành công với cách nên thánh rất riêng của bạn nhé!
Đọc thêm:
(Trích Giải Đáp Thắc Mắc cho người trẻ Công giáo, Tập 2, Nxb Tôn Giáo, 2020)
