THƯ MỤC VỤ GIÁO PHẬN LONG XUYÊN THÁNG 12-2022
CHƯƠNG TRÌNH TU ĐỨC – MỤC VỤ – LOAN BÁO TIN MỪNG NĂM 2023
Anh chị em thân mến!
Chúng ta đang cử hành tuần I Mùa Vọng. Chính vì thế, thư mục vụ đầu tiên của niên lịch phụng vụ sẽ trình bày Chương trình Tu đức, Mục vụ, và Loan báo Tin Mừng của Giáo phận năm 2023.
Trước hết, chúng ta ý thức về bối cảnh hiện tại của Giáo phận, mà trong đó chương trình Tu đức – Mục vụ – Loan báo Tin Mừng sẽ được thực hiện.
Trong lịch sử 62 năm của mình, Giáo phận Long Xuyên được hiện diện và hoạt động trong một di sản truyền thống là nền văn hóa miệt vườn, “hài hòa, dung dị, và thân thiện”. Tuy nhiên, trong xu hướng tục hóa hiện nay, với nhu cầu vật chất ngày càng là một đòi hỏi khắc nghiệt, nên tiền tài, danh vọng, thú vui… đang trở thành những ngẫu tượng cám dỗ nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Bên cạnh đó, tại vùng nông thôn, những giá trị của gia đình, gia tộc, như dĩ hòa vi quý, lòng thảo hiếu, kính trên nhường dưới, còn được bảo tồn và chuyển thông cho thế hệ con cháu. Nhưng tình trạng di dân đang là thách đố lớn cho những giá trị này và cho việc giáo dục của gia đình dành cho thế hệ con cháu. Ngoài ra, tự bản chất, con người có nhu cầu sinh hoạt cộng đoàn với các tương quan gia đình, xã hội, tôn giáo. Nhưng hiện nay, chủ nghĩa cá nhân ích kỷ và tự do hưởng thụ đang làm suy yếu đáng kể mối tương quan giữa người với người. Cũng được ghi nhận rằng, lòng đạo đức trong các sinh hoạt tôn giáo, nhất là các sinh hoạt đạo đức bình dân, vẫn còn là sinh hoạt đem lại những lợi ích thiêng liêng cho cá nhân và tập thể, tại các cộng đoàn Kitô hữu trong Giáo phận. Tuy nhiên, những thành quả của khoa học và kỹ thuật đang là cám dỗ con người lơ là với các nhu cầu tâm linh. Trong bối cảnh này, ngày càng có thêm sự hiện diện của các dòng tu với những sinh hoạt tông đồ đa dạng và phong phú, đang góp phần cho sinh hoạt của Giáo phận có hiệu quả hơn trong tu đức, mục vụ và loan báo Tin Mừng. Nhưng cũng có thể nẩy sinh nhiều nguy cơ cho sự xung khắc của những khác biệt và cục bộ. Cuối cùng, sống trong cộng đồng xã hội, cộng đồng Kitô hữu ngày càng có uy tín trong các tương quan xã hội, đặc biệt là nhờ những hoạt động xã hội đem lại cho tha nhân niềm vui tinh thần và tình yêu vô điều kiện của Tin Mừng Chúa Kitô.
Từ những ghi nhận trên, trong dịp tĩnh tâm linh mục đoàn của Giáo phận vừa qua (từ 21 đến 25/11/2022), Giáo phận đã đưa ra Chương trình Tu đức, Mục vụ, và Loan báo Tin Mừng của năm 2023.
Về tu đức:
Vì là Năm Thánh kỷ niệm 50 năm cung hiến Nhà Thờ Chánh Tòa, nên câu kinh thánh được chọn cho dịp kỷ niệm này cũng là câu kinh thánh được chọn cho năm 2023 – “Thiên Chúa vui thích ở giữa dân Người” (Tv 148).
Trước hết, Giáo phận là một gia đình của Thiên Chúa, được Thiên Chúa vui thích hiện diện trong gia đình của Ngài. Vì Nhà Thờ Chánh Tòa được dâng kính Đức Maria Trinh Nữ Vương, nên Thư mục vụ mô tả gia đình của Thiên Chúa từ 5 màu nhiệm Mân Côi. Một là ngắm thứ nhất năm sự Vui; Giáo phận là một gia đình của Thiên Chúa, được hình thành bởi những người sẵn sàng nói lời xin vâng như Mẹ Maria. Hai là ngắm thứ V năm sự Sáng; Giáo phận là một gia đình Thánh Thể, được quy tụ cử hành Thánh Thể, trong đó, mọi người được mời gọi đón nhận Mình và Máu Chúa, đồng thời cũng được mời gọi trở nên của ăn của uống cho anh chị em mình. Ba là ngắm thứ V năm sự Thương; Giáo phận là một gia đình hiệp thông nhờ màu nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô, được mời gọi tham dự vào sự đau khổ của Đức Kitô, để cùng chia sẻ những đau khổ của anh chị em mình. Bốn là ngắm III năm sự Mừng; Giáo phận là một gia đình của sứ vụ, theo mô hình của cộng đoàn sơ khai, luôn cầu nguyện đón nhận Chúa Thánh Thần, để hiệp thông tham gia đồng trách nhiệm vì sứ vụ loan báo Tin Mừng. Năm là ngắm thứ V năm sự Mừng; Giáo phận là gia đình lữ hành tiến về nhà Cha, trong cuộc hành trình này, có Mẹ Maria đồng hành và là gương mẫu cho ta trong cuộc hành trình đời ta.
Ngoài ra, vì Nhà Thờ Chánh Tòa là mẹ của các nhà thờ trong Giáo phận, và các nhà thờ là nơi cử hành các bí tích, và trong xu hướng tục hóa của xã hội, năm nay Giáo phận nhấn mạnh đến việc tôn sùng Thánh Thể, một bí tích cực thánh. Các sinh hoạt tôn sùng Thánh thể được liệt kê là cử hành Thánh Lễ, chầu Thánh Thể, làm Giờ Thánh, viếng Thánh Thể. Đó là hàng năm chầu Thánh Thể thay cho Giáo phận (chầu lượt), hay cung nghinh Thánh Thể theo truyền thống dịp lễ kính Mình Máu Thánh Chúa. Đó cũng còn là hiệp thông với Đức Giáo Hoàng Phanxicô và với toàn thể Giáo hội cử hành Chầu Thánh Thể, 24 giờ cho Chúa. Tôn sùng Thánh Thể trong nghi thức, để sống Thánh Thể trong cuộc sống.
Về mục vụ:
Giáo phận đề nghị những sinh hoạt mục vụ sau đây:
1) Hành hương Nhà Thờ Chánh Tòa: Cổ vũ mọi thành phần dân Chúa, cá nhân và tập thể, tham gia các cuộc hành hương Nhà Thờ Chánh Tòa trong năm thánh này, để lãnh ơn toàn xá, cụ thể là các liên giáo hạt, các Ủy ban, các Hội đoàn đạo đức, các thành phần linh mục, tu sĩ, chủng sinh, dự tu, lễ sinh… Cao điểm sẽ là cuộc hành hương của toàn Giáo phận vào ngày 15/8/2023, ngày kỷ niệm 50 năm cung hiến Nhà Thờ Chánh Tòa (15/8/1973-2023).
2) Với các linh mục: Năm nay, tập trung vào đời sống nội tâm của hàng giáo sĩ. Bí tích Thánh Thể và Bí tích Truyền Chức cùng được thiết lập trong bữa tiệc ly, nên đời sống nội tâm của linh mục cần phải được cắm rễ vào bí tích Thánh thể, với lý tưởng là trở nên hiện thân của Chúa Kitô trong Thánh lễ trên bàn thờ, để cũng là hiện thân của Chúa Kitô dâng lễ trong đời sống và tác vụ linh mục.
3) Với các tu sĩ: Cùng với hàng giáo sĩ, các tu sĩ được tạo điều kiện để chăm sóc đời sống nội tâm theo đặc sủng của dòng mình, và tích cực góp phần loan báo Tin Mừng theo sứ vụ của dòng mình, được cụ thể hóa tại Giáo phận Long Xuyên. Vì thế, năm nay, các tu sĩ được cổ vũ thực hiện sứ vụ loan báo Tin Mừng bằng sự dấn thân vào công tác giáo dục tại địa phương.
4) Mục vụ thiếu nhi: Thiếu nhi là đối tượng được quan tâm trong chương trình mục vụ năm 2023. Mọi thành phần dân Chúa đều được mời gọi tham gia hiệp thông đồng trách nhiệm vì công cuộc mục vụ thiếu nhi của Giáo phận, cách riêng là Ủy ban thiếu nhi và Ủy ban giáo lý đức tin. Giáo phận ý thức rằng, thiếu nhi là ân huệ Chúa ban cho Giáo phận, làm nên sự sinh động, vui tươi và trẻ trung của các sinh hoạt trong hiện tại, và là niềm hy vọng trong tương lai.
5) Về giáo dân: Năm nay mãn nhiệm kỳ của Hội đồng mục vụ giáo xứ. Các cộng đoàn, dưới sự điều hành của Ủy Ban Giáo Dân và sự cộng tác của các linh mục phụ trách các giáo xứ giáo họ, sẽ hình thành nhân sự cho nhiệm kỳ mới, tổ chức tập huấn và tuyên hứa lãnh nhận nhiệm vụ. Đồng thời, Ủy ban giáo dân cũng được khuyến khích tổ chức cuộc họp mặt để ghi công các thành viên của Hội đồng mục vụ giáo xứ vừa mãn nhiệm.
Về loan báo Tin Mừng:
Ngoài trách nhiệm của mọi thành phần dân Chúa phải cầu nguyện cho công cuộc loan báo Tin Mừng và thực hiện công cuộc bác ái phục vụ cho những người nghèo khổ, năm 2023 Giáo phận sẽ ưu tiên ba (03) công việc sau đây:
1) Ưu tiên gửi nhân sự, là linh mục, tu sĩ, chủng sinh, đến các vùng sâu vùng xa để hiện diện, chia sẻ, phục vụ, và làm chứng cho giá trị của Tin Mừng.
2) Tòa giám mục khích lệ các linh mục quan tâm đến các nhóm giáo dân rải rác trong địa bàn giáo xứ giáo họ của mình, để tổ chức sinh hoạt tôn giáo tập trung, phục vụ nhu cầu tôn giáo cho anh chị em và cũng là cơ hội để tiếp xúc với dân cư địa phương.
3) Phương thế loan báo Tin Mừng đặc biệt của năm 2023 là dấn thân trong công tác giáo dục học sinh, sinh viên. Dấn thân vào lãnh vực giáo dục trong các sinh hoạt được liệt kê như sau: đó là điều hành các trường lớp mẫu giáo gương mẫu, tổ chức quỹ khuyến học, mở các lưu xá cho học sinh, sinh viên nghèo, thực hiện chương trình kỳ hè cho học sinh, sinh viên… Dấn thân vào công tác giáo dục cũng còn là thái độ trân trọng các giáo chức, tham gia vào hội phụ huynh học sinh…
Anh chị em thân mến!
Bước vào niên lịch phụng vụ mới với chương trình Tu đức, Mục vụ, và Loan báo Tin Mừng của năm 2023, chúng ta cầu xin Chúa, qua lời bầu cử của Mẹ Maria và hai thánh tử đạo Phêrô Đoàn Công Quý và Emmanuel Lê Văn Phụng, hoàn tất những điều tốt đẹp Người đã khởi sự nơi Giáo phận thân yêu của chúng ta.
+ Giuse Trần Văn Toản
Giám Mục Giáo Phận Long Xuyên