Trưa Chúa nhật, 4/10/2020, Đức Thánh cha Phanxicô đã chủ sự buổi đọc kinh Truyền tin với khoảng 1.000 tín hữu, tại Quảng trường thánh Phêrô và cả khu vực Quảng trường nhỏ Piô XII phía trước.
Huấn dụ của Đức Thánh cha
Trong bài huấn dụ ngắn trước khi đọc kinh, Đức Thánh cha diễn giải ý nghĩa bài Tin mừng Chúa nhật thứ XXVII thường niên năm A, kể lại dụ ngôn những người thợ làm vườn nho sát nhân.
Mở đầu bài huấn dụ, Đức Thánh cha nói:
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Trong bài Tin mừng hôm nay (xc. Mt 21.33-43), Chúa Giêsu, khi báo trước cuộc khổ nạn và cái chết của Ngài, nên đã kể lại dụ ngôn những người trồng nho sát nhân, để cảnh giác các thủ lãnh tư tế và kỳ lão trong dân rằng họ đang đi vào con đường lầm lạc. Thực vậy, những người ấy đang nuôi ý định xấu xa về Ngài và tìm cách loại trừ Ngài.
Trình thuật dụ ngôn kể lại một ông chủ, sau khi chăm sóc kỹ lưỡng vườn nho của ông (xc. v.33), và vì phải đi vắng, nên ông ủy thác vườn cho các nông dân. Rồi đến mùa thu hoạch, ông sai đầy tớ đến thu hoa lợi: nhưng những người làm vườn nho ấy dùng gậy gộc đánh đập các đầy tớ và thậm chí còn giết vài người nữa. Ông chủ sai các đầy tớ khác đến, đông đảo hơn, nhưng họ cũng bị đối xử như vậy (xc. vv.34-36). Sau cùng, ông chủ quyết định gửi con của ông tới: những người thợ vườn nho chẳng hề kiêng nể, trái lại, họ nghĩ rằng nếu loại trừ được người con ấy, thì sẽ chiếm đoạt được vườn nho, và thế là họ giết cả con của ông chủ (xc. vv. 37-39).
Giải thích ý nghĩa dụ ngôn
Đức Thánh cha giải thích rằng: “Hình ảnh vườn nho tượng trưng dân mà Chúa đã chọn và chăm sóc kỹ lưỡng; những người đầy tớ được ông chủ sai đến là các ngôn sứ được Thiên Chúa phái tới, trong khi người con tượng trưng Chúa Giêsu. Và như họ đã phủ nhận các ngôn sứ, cả Chúa Kitô cũng bị chối bỏ và giết chết.
Cuối câu chuyện, Chúa Giêsu hỏi các thủ lãnh của dân: “Vậy khi chủ vườn nho đến, ông sẽ làm gì với những nông dân ấy?” (v.40). Và họ theo diễn tiến của trình thuật, đã tự tuyên án cho mình: họ nói, ông chủ sẽ trừng phạt nghiêm khắc những kẻ gian ác ấy và ủy thác vườn nho cho những nông dân khác, họ sẽ giao nộp hoa màu đúng hạn” (v. 41).
Giá trị dụ ngôn thời nay
“Với dụ ngôn rất nghiêm khắc này, Chúa Giêsu đặt những người đối thoại đứng trước trách nhiệm của họ, và Ngài làm điều đó rất rõ ràng. Nhưng chúng ta đừng nghĩ lời cảnh cáo ấy chỉ được áp dụng cho những người chối bỏ Chúa Giêsu thời ấy. Nó cũng có giá trị đối với mọi thời đại, cả thời nay nữa. Ngày hôm nay, Thiên Chúa cũng đang chờ đợi hoa màu vườn nho của Ngài từ những người Chúa đã sai đến làm việc trong đó.”
“Trong mỗi thời đại, những người có quyền bính trong Dân Chúa có thể bị cám dỗ mưu tư lợi, thay vì tìm kiếm lợi ích của chính Thiên Chúa. Nhưng vườn nho là của Chúa, không phải của chúng ta. Quyền bính là phục vụ, và với tư cách đó, quyền bính cần phải được thực thi để mưu ích cho tất cả mọi người và để loan báo Tin mừng.”
Cách thức tốt để làm vườn nho của Chúa
Đức Thánh cha nói thêm rằng: “Trong bài đọc thứ hai của phụng vụ hôm nay, thánh Phaolô nói với chúng ta về cách thức làm những người thợ tốt trong vườn nho của Chúa: điều gì là chân thực, cao thượng, công chính, tinh khiết, đáng yêu, được tôn trọng; điều gì là nhân đức và đáng ca ngợi, tất cả những điều đó phải là đối tượng dấn thân hằng ngày của chúng ta (xc. Pl 4,8). Như thế chúng ta sẽ trở thành một Giáo hội ngày càng nhiều hoa trái thánh thiện, chúng ta sẽ tôn vinh Chúa Cha, Đấng yêu thương chúng ta với sự dịu dàng vô cùng, tôn vinh Chúa Con, Đấng tiếp tục ban ơn cứu độ cho chúng ta, và Chúa Thánh Linh, Đấng mở lòng và thúc đẩy chúng ta tiến đến sự thiện viên mãn.”
Và Đức Thánh cha kết luận: “Giờ đây chúng ta hãy hướng về Mẹ Maria chí thánh, hiệp ý với các tín hữu tụ tập tại Đền thánh Đức Mẹ Pompei để đọc kinh cầu khẩn, và trong tháng Mười chúng ta tái quyết tâm đọc kinh Mân côi.”
Rồi Đức Thánh cha xướng kinh Truyền tin và ban phép lành cho các tín hữu.
Chào thăm và mời gọi
Sau khi đọc kinh Truyền tin và ban phép lành Tòa Thánh cho các tín hữu, Đức Thánh cha kể lại việc ngài ký thông điệp mới “Tutti fratelli”. Ngài nói: “Hôm qua, tôi đã đến Assisi để ký thông điệp mới Fratelli tutti về tình huynh đệ và tình bạn xã hội. Tôi đã dâng thông điệp này cho Chúa trên mộ thánh Phanxicô, là vị mà tôi đã lấy hứng cho thông điệp này cũng như thông điệp trước đây Laudato sì. Những dấu chỉ thời đại chứng tỏ rõ ràng tình huynh đệ nhân loại và việc chăm sóc thiên nhiên là con đường duy nhất dẫn đến sự phát triển toàn diện và hòa bình, như đã được các vị thánh Giáo hoàng Gioan XXIII, Phaolô VI và Gioan Phaolô II chỉ rõ. Hôm nay, tôi vui mừng tặng anh chị em đang ở bên trong và cả bên ngoài quảng trường thánh Phêrô này bản thông điệp mới, qua ấn bản ngoại thường của báo Quan sát viên Roma. Với ấn bản hôm nay, báo này lại ấn hành trên giấy [sau những tháng chỉ có ấn bản trên mạng vì đại dịch]. Xin thánh Phanxicô tháp tùng con đường huynh đệ trong Giáo hội giữa các tín hữu thuộc mọi tôn giáo và giữa mọi dân tộc.”
Kế đó, Đức Thánh cha nhận xét: “Hôm nay là kết thúc “Thời kỳ của các thụ tạo”, bắt đầu ngày 1/9 vừa qua, trong đó chúng ta đã cử hành “năm thánh cho trái đất’ cùng với các anh chị em chúng ta thuộc các Giáo hội Kitô khác nhau.
Tôi chào thăm các đại diện của Phong trào Công giáo thế giới về khí hậu, các chi hội Laudato sì và các hội đoàn liên hệ dấn thân trong các hành trình sinh thái toàn diện.
Tôi vui mừng vì các sáng kiến được cử hành tại nhiều nơi hôm nay, đặc biệt tôi nhắc đến sáng kiến tại vùng bình nguyên sông Po ở Italia.”
Đức Thánh cha nhắc đến kỷ niệm 100 năm thành lập ngành mục vụ dân biển, gọi là Stella Maris, Sao Biển. Bắt đầu từ cảng Glasgow, xứ Ecosse và nay lan rộng ra các nơi trên thế giới. Thánh lễ trực tuyến kỷ niệm do Đức cha Philip Tartaglia, Tổng giám mục giáo phận Glasgow cử hành hôm Chúa nhật 4/10.
Đức Thánh cha nói: “Ngày 4/10 cách đây 100 năm đã khai sinh, tại xứ Ecosse, ngành Sao Biển để hỗ trợ dân biển. Nhân dịp kỷ niệm quan trọng này, tôi khuyến khích các vị tuyên úy và những người thiện nguyện vui mừng làm chứng về sự hiện diện của Giáo hội trong các hải cảng, nơi những người làm nghề hàng hải, các ngư dân và gia đình họ.”
Đức Thánh cha nói thêm rằng: “Hôm nay, tại thành Bologna Italia có lễ phong chân phước cho cha Olinto Marella, linh mục gốc giáo phận Chioggia, là một mục tử theo con tim của Chúa Kitô, cha của những người nghèo, người bênh vực những kẻ yếu thế. Ước gì chứng tá đặc biệt của cha là mẫu gương cho bao nhiêu linh mục, được kêu gọi trở thành những người phục vụ can đảm và khiêm tốn cho dân Chúa.”
Đức Thánh cha cũng chào thăm và nồng nhiệt cám ơn thân nhân của các tân vệ binh Thụy Sĩ, về Vatican dự lễ tuyên thệ của các vệ binh mới vào ban chiều tại Vatican. Ngài cám ơn các vệ binh dấn thân phục vụ Giáo hội và Đức Giáo hoàng.
Sau cùng, Đức Thánh cha chào thăm tất cả các tín hữu Roma và khách hành hương đến từ nhiều nước và cầu chúc họ một Chúa nhật tốt đẹp.G. Trần Đức Anh, O.P.
G. Trần Đức Anh, O.P.
