Ngày 12/10/2020 vừa qua, Đức cha Toma Vũ Đình Hiệu chủ tịch UBBAXH trao quyết định bổ nhiệm cha Giuse Ngô Sĩ Đình, OP. làm Tổng thư ký UBBAXH, Giám đốc Caritas Việt Nam, thay thế cha Vinh Sơn Vũ Ngọc Đồng đã phục vụ 10 năm. VietCatholic được cha Tân giám đốc Caritas Việt Nam dành cho cuộc phỏng vấn đầu tiên trong chức vụ mới
Nt. Minh Du: Thưa cha, lời đầu tiên VietCatholic xin chúc mừng cha.
Cha có bất ngờ khi Đức cha Toma Vũ Đình Hiệu mời cha làm giám đốc Caritas Việt Nam không ạ? Và “duyên” nào đã làm cho Đức cha Toma “để ý” và “ngỏ lời” với cha?
Cha Giuse Ngô Sĩ Đình: Chào Sơ. Trước tiên xin cám ơn Chị đã cho tôi có cơ hội thưa chuyện với độc giả VietCatholic. Chị hỏi tôi có bất ngờ hay không, thú thực tôi rất bất ngờ khi Đức cha chủ tịch UBBAXH ngỏ ý nhờ đảm nhận vai trò giám đốc Caritas Việt Nam. Bất ngờ vì tôi cứ nghĩ rằng hiện nay mình chỉ có thể đóng góp trong lãnh vực giảng dạy thần học, bây giờ lại tham gia lãnh vực bác ái xã hội. Còn “duyên” nào mà Đức cha chủ tịch đề nghị tôi làm giám đốc Caritas, thì tôi cũng chưa kịp hỏi ngài, và cũng không có ý hỏi. Tôi chỉ xin có thời gian để lượng sức mình và hỏi ý kiến các bề trên trong dòng thôi.
Nt. Minh Du: Cha đã đón nhận công việc với tâm trạng nào ạ?
Cha Giuse Ngô Sĩ Đình: Thưa Chị, tâm trạng đầu tiên là lo sợ vì tôi chưa quen với lãnh vực này, không biết mình có đáp ứng được những đòi hỏi của công việc được giao hay không. Nhưng tôi nhớ lại khi đi học thần học ở Đại học Công Giáo Paris, một giáo sư là nữ tu Geneviève đã nhắc nhở chúng tôi rằng các anh làm thần học thì trong đầu mỗi người các anh phải có hình ảnh ít nhất là của một người nghèo, nếu không, thứ thần học của các anh sẽ xa rời thực tế cuộc sống con người. Khi trở về Việt Nam và tham gia giảng dạy, tôi quên mất điều đó. Đến khi Đức cha chủ tịch UBBAXH đặt vấn đề thì tôi mới sực nhớ lại, phải chăng đây là lúc Chúa nhắc tôi thực hiện lời dạy của vị giáo sư khả kính kia. Nhưng dù sao vẫn lo lắng, lo hơn cả khi được bầu làm giám tỉnh, có lẽ nỗi lo giống như khi tôi còn học trung học mà được bầu làm lớp trưởng ! Khi được bầu làm giám tỉnh, tôi cũng đã biết đôi chút phải làm gì, vì mình ở trong dòng lâu rồi mà. Còn làm bác ái xã hội thì chưa quen. Tôi cũng nghĩ tới trường hợp của Đức cha chủ tịch, ngài chưa từng làm cha xứ bao giờ cho đến khi được đặt làm giám mục ! Tấm gương can đảm và phó thác của ngài cũng là một trong những động lực thúc đẩy tôi và giải toả phần nào tâm trạng lo lắng của tôi.
Nt. Minh Du: Cha sẽ chính thức bắt tay vào công việc khi nào và những lớp học tại các học viện cha sẽ còn tiếp tục giúp quý soeurs và quý thầy không, thưa cha?
Cha Giuse Ngô Sĩ Đình: Thưa Chị, công việc của tôi tại văn phòng Caritas bắt đầu từ ngày 12/10/2020. Thực ra thì Đức cha chủ tịch đã có ý bổ nhiệm chính thức từ giữa tháng 8/2020, dịp lễ thánh Anton Nguyễn Đích, bổn mạng Caritas Việt Nam, nhưng vì dịch Covid, nên tạm hoãn vô thời hạn. Do đó, tôi vẫn tiếp tục nhận công tác giảng dạy. Tôi đã thưa với Đức cha và được ngài đồng ý là tôi vừa giảng dạy vừa làm việc tại văn phòng Caritas ít là cho hết học kỳ này. Tôi nghĩ sở dĩ Đức cha chấp nhận điều này, vì hiện nay các anh chị em làm việc tại văn phòng Caritas đã được huấn luyện khá chuyên nghiệp, nên họ có thể đảm nhận tốt các công tác của văn phòng Caritas và các chương trình vẫn được vận hành đều đặn.
Nt. Minh Du: Điều gì làm cha lo ngại nhất trong vai trò Giám đốc Caritas VN và chương trình sắp tới của cha là gì trong cương vị mới?
Cha Giuse Ngô Sĩ Đình: Điều gì lo ngại nhất trong vai trò giám đốc, thì tôi không dám nói vì có thể chưa biết hết, còn những lo ngại chủ quan thì tôi đã nói trên kia. Riêng câu hỏi về chương trình sắp tới thì xin thưa là tôi đảm nhận những công việc của Giám đốc như đã được qui định trong điều lệ của Caritas Việt Nam. Tôi xin giới thiệu đôi chút về tổ chức Caritas để Chị hiểu rõ hơn. Caritas Việt Nam là một tổ chức trực thuộc HĐGM Việt Nam, và là thành viên của tổ chức Caritas Quốc tế (Caritas Internationalis), hiện nay có 165 thành viên hoạt động trên hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, trụ sở chính đặt tại Roma, có văn phòng tại New York (Hoa Kỳ) và tại Geneva (Thụy Sỹ). Chị có thể tìm hiểu thêm về Caritas tại trang Web caritasvietnam.org. Tại Việt Nam, văn phòng Caritas Việt Nam hiện đặt tại số 319, quốc lộ 13, quận Thủ Đức, gần nhà thờ Fatima Bình Triệu, giáo phận Sài Gòn. Ngoài ra, mỗi giáo phận còn có vị giám đốc Caritas giáo phận, văn phòng Caritas giáo phận cũng như các hội Caritas tại các giáo xứ. Các vị tiền nhiệm của tôi đã có công hình thành tổ chức Caritas với các cơ cấu khá vững chắc nên tôi cũng an tâm.
Về nguồn lực, trước đây tôi cứ nghĩ Caritas là tổ chức nhận các nguồn viện trợ từ các tổ chức quốc tế rồi phân phối cho các dự án từ thiện tại Việt Nam. Nhưng thực sự không hoàn toàn như vậy. Caritas thực hiện một vài dự án với nguồn hỗ trợ từ các tổ chức từ thiện nước ngoài, nhưng phần chính yếu vẫn là dựa vào lòng quảng đại của anh chị em giáo dân và các mạnh thường quân tại Việt Nam. Do đó chúng tôi cần tìm ra những phương thức vận động được sự giúp đỡ của nhiều người, và chúng tôi có vai trò làm cầu nối cho những tấm lòng đó đến với những người có nhu cầu thực sự.
Về lãnh vực hoạt động, Caritas tập trung vào các lãnh vực như cứu trợ khẩn cấp, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của con người, góp phần vào việc xóa đói giảm nghèo và xây dựng hòa bình.
Đặc biệt, năm tới là dịp kỷ niệm 70 năm thành lập Caritas Quốc tế (1951-2021), ngoài những công việc đang làm, chúng tôi hướng tới một số dự án liên hệ đến các chương trình sau. Một là vận động anh chị em Công Giáo, đặc biệt các hội viên Caritas tại các giáo xứ, học hỏi tinh thần bác ái tin mừng, và thể hiện tinh thần đó trong những dự án cụ thể trong khả năng của mình. Chúng ta đều ý thức rằng bác ái không là công việc của riêng ai, nhưng là sứ vụ của toàn Giáo hội và của mỗi người Kitô hữu, do đó, Caritas Việt Nam có chương trình vận động các hội viên Caritas và giới trẻ thực hiện những dự án trong khả năng của mình. Không có việc nhỏ, chỉ có những công việc được thực hiện với tình yêu lớn hay nhỏ mà thôi.
Thứ đến, chúng tôi tìm cách gây ý thức cho mọi người hiểu ý nghĩa Caritas. Caritas là chính tên gọi của Thiên Chúa, Đức Giáo Hoàng Benedictô XVI đã viết một thông điệp tựa đề là Deus Caritas est. Thiên Chúa là Caritas. Do đó khi tham gia Caritas, không phải chúng ta làm từ thiện, mà đúng hơn là chia sẻ tình yêu mà Thiên Chúa đã dành cho chúng ta. Trước đây tôi đã có thời gian ngắn công tác cho một tổ chức phi chính phủ nước ngoài. Họ giải thích cho chúng tôi rằng không phải họ đưa tiền đến giúp người Việt mà họ chỉ trả lại những gì thuộc về người Việt, những người nghèo ở Việt Nam. Theo họ, tài nguyên trên trái đất là của chung, do đó, người có nhiều hơn phải san sẻ cho người có ít hơn. Bác ái không phải là cho người khác những gì mình có mà đúng hơn trả lại cho người khác tình yêu mà Chúa đã ban cho họ qua chúng ta.
Nt. Minh Du: Hiện nay hậu quả của cơn bão số 6 và số 7 cũng như những ngày mưa đặc biệt lớn ở miền Trung, Caritas có chương trình tương trợ khẩn cấp và dài lâu ra sao, thưa cha!?
Cha Giuse Ngô Sĩ Đình: Tôi bắt đầu công việc từ ngày 12/10, khi cơn bão số 6 vừa suy yếu thì miền Trung lại tiếp tục oằn mình dưới giông gió của cơn bão số 7. Caritas có ban cứu trợ khẩn cấp và cứu trợ phục hồi. Trong những ngày qua, chúng tôi trao đổi thông tin với các vị giám đốc Caritas tại các giáo phận Đà Nẵng, Huế và Hà Tĩnh và cũng đã hỗ trợ các đơn vị này. Caritas tại các giáo phận cũng đã khẩn trương thăm viếng và cứu trợ những vùng bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Chúng ta đều biết thiệt hại do thiên tai như thế là không nhỏ, mà khả năng của Caritas rất giới hạn, do đó, có những lời kêu gọi mà chúng tôi cảm thấy buồn vì không đáp ứng được. Ngoài ra, chúng tôi cũng đã vận động một số đơn vị giáo xứ hoặc hội dòng, tổ chức những chuyến cứu trợ đến các vùng bị thiên tai, phối hợp với các vị giám đốc Caritas giáo phận.
VietCatholic một lần nữa cám ơn Cha đã chia sẻ những tâm tình trong những ngày đầu nhận sứ vụ mới. Xin Thiên Chúa chúc lành và ban nhiều sức khỏe thể xác và tinh thần cho cha
Cha Giuse Ngô Sĩ Đình: Cám ơn Chị nhiều. Xin Chị và quý độc giả VietCatholic cầu nguyện nhiều và hỗ trợ cho các công tác bác ái của Caritas Việt Nam.
